DANIŞTAY VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU 2022/1387 E. , 2024/453 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/1387
Karar No : 2024/453
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … İnşaat Ticaret Limited Şirketi
İSTEMİN KONUSU:…. Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İkamet amaçlı binaların inşaatı faaliyetinde bulunan davacı adına, gayrimenkul satışlarına ilişkin eksik matrah beyan ettiğinden bahisle takdir komisyonu kararları uyarınca re'sen tarh edilen 2009 yılına ait kurumlar vergisi ve 2009 yılının Ocak-Mart, Ekim-Aralık dönemlerine ait geçici vergiler ile vergilerin bir katı tutarında kesilen vergi ziyaı cezalarının kaldırılması istemiyle dava açılmıştır.
Danıştay Dördüncü Dairesinin, takdire sevk işlemi 213 sayılı Kanun'un 114. maddesi uyarınca işlemeye devam eden tarh zamanaşımı süresini durduracağından, takdir komisyonu kararlarının vergi dairesine tevdiinden itibaren de zamanaşımı süresi işlemeye devam edeceğinden, kalan zamanaşımı süresi içerisinde ihbarnamelerin davacıya tebliğ edilip edilmediği araştırılarak ve zamanaşımı yoksa işin esası incelenerek karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle verdiği bozma kararına uyarak gerekli araştırmayı yaptıktan sonra uyuşmazlığın esasını inceleyen ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararı:
Davacı hakkında, 2009 yılında satın aldığı daireleri düşük bedellerle kaydederek elde ettiği kazancı eksik beyan ettiğinden bahisle … Vergi Dairesi Müdürlüğünün 29/04/2015 tarihli yazısı üzerine inceleme başlatılmıştır. Davacı, ilgili dönem matrahının takdiri için 26/12/2014 tarihinde takdir komisyonuna sevk edilmiştir. … tarih ve …. sayılı takdir komisyonu kararlarının 05/08/2015 tarihinde vergi dairesine tevdi edilmesi üzerine takdir komisyonu tarafından belirlenen matrahlar esas alınarak yapılan cezalı tarhiyatlar, tarh zamanaşımı dolmadan 07/08/2015 tarihinde davacıya tebliğ edilmiştir.
Olayda, dava konusu tarhiyata dayanak alınan takdir komisyonu kararları ile … tarih ve … sayılı … Vergi Dairesi Müdürlüğü yazısı incelendiğinde, ilgili dönem matrahının tespitinde tapu harcı matrahının esas alındığı anlaşılmıştır. Dönem matrahının belirlenmesinde satışlara ilişkin tapu harcı matrahlarının esas alınması yerinde olmakla birlikte, dava konusu verginin hesaplanmasında davacının satış tutarlarının %80'ini maliyet kabul edilerek kârlılık oranı %20 olarak esas alınmıştır.
Bu durumda, davacının 2009 yılına ilişkin kârlılık oranının faaliyet konusuna uygun olarak araştırılmadığı, davacıyla aynı işi yapan mükelleflerin 2009 yılındaki ortalama kârlılık oranının ilgili esnaf odası ve diğer kuruluşlardan sorulmadığı, benzer işi yapan firmalar nezdinde emsal araştırması yapılmadığı, bu hususa ilişkin olarak takdir komisyonu kararında matbu ifadelere yer verildiği dikkate alındığında, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esas olduğundan ve verginin gerçeğe en yakın şekilde belirlenmesi gerekeceğinden davacının kârlılık oranının tespitine ilişkin yeterli inceleme ve araştırmanın yapılmadığı anlaşılmıştır.
Bu nedenle, varsayımdan hareketle davacı adına yapılan cezalı tarhiyatlarda hukuka uygunluk görülmemiştir.
Vergi Mahkemesi bu gerekçeyle vergi ve cezaları kaldırmıştır.
Davalının temyiz istemini inceleyen Danıştay Dördüncü Dairesinin 12/01/2022 tarih ve E:2021/4007, K:2022/88 sayılı kararı:
Davacının 2009 yılında bitirdiği ve satışını gerçekleştirdiği dairelere ilişkin fatura düzenlemeyerek kazancını eksik beyan ettiğinin tespit edildiğinden bahisle … Vergi Dairesi Müdürlüğünün … tarih ve … ile … sayılı yazıları üzerine davacı hakkında inceleme başlatılmıştır. Anılan yazı ve eki tutanakta satılan gayrimenkullere ilişkin satış tarihi ile satış bedellerine yer verildiği, ilgili dönem matrahının takdiri için 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 30. maddesinin ikinci fıkrasının (4) numaralı bendine istinaden takdir komisyonuna sevk edildiği, bu faaliyet nedeniyle elde edilen kazancın tespitinde ise Ankara tüketici fiyatı indeksi, ekonomik büyüme hızı, piyasa koşulları ve emsali mükellef beyanları dikkate alınarak takdir komisyonu tarafından satış tutarının %80'inin maliyet olarak kabul edilmesi neticesinde belirlenen matrah üzerinden dava konusu vergi ziyaı cezalı tarhiyatların yapıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen bilgiler ile mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, davacının kendi beyanıyla mesleki olarak ticari organizasyon dahilinde gayrimenkul inşaatı ve alım-satımında bulunduğu, 2009 yılında bitirdiği ve satışını gerçekleştirdiği dairelere ilişkin fatura düzenlemeyerek kazancını eksik beyan ettiğinin tespit edildiği, bu faaliyet nedeniyle elde edilen kazancın tespitinde ise Ankara tüketici fiyatı indeksi, ekonomik büyüme hızı, piyasa koşulları ve emsali mükellef beyanları dikkate alınarak takdir komisyonunca belirlenen matrah üzerinden Danıştay içtihatları uyarınca %20 kârlılık-%80 maliyet esas alınarak tarhiyat yapılmasında herhangi bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
Bu nedenle, aksi yöndeki Vergi Mahkemesi kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Öte yandan, Mahkemece yeniden verilecek kararda geçici vergi asılları bakımından bir değerlendirme yapılacağı tabiidir.
Daire bu gerekçeyle temyize konu kararı bozmuştur.
… Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararı:
Vergi Mahkemesi, ilk kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçeyle ısrar etmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Israr kararının hukuka aykırı olduğu belirtilerek bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, ısrar kararının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında, yerinde ve kararın bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından, istemin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup dilekçede ileri sürülen iddialar, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1-Davalının temyiz isteminin REDDİNE,
2-… Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının ONANMASINA,
2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15/05/2024 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
X - KARŞI OY:
Temyiz isteminin kabulü ile ısrar kararının Danıştay Dördüncü Dairesinin kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe uyarınca bozulması gerektiği oyu ile karara katılmıyoruz.
Dilekçeniz oluşturuluyor. Bu süreç biraz zaman alabilir, ancak sıkılmamanız için aşağıda dilekçe oluşturulmasını istediğiniz konuda benzer içtihatları listeledik. İncelemek isteyebilir veya bekleyebilirsiniz. Dilekçeniz oluşturulduktan sonra ekranda sizinle paylaşılacaktır. Sabrınız için teşekkür ederiz!