DANIŞTAY 13. DAIRE

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2024/1594 E.  ,  2024/3017 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2024/1594
Karar No : 2024/3017

GÖNDERME KARARI
… vekili Av. … tarafından, Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği Disiplin Yönetmeliği'nin 13/1-a ve 13/1-ç maddelerine aykırı davranıldığından bahisle anılan Yönetmeliğin 14. maddesinin birinci fıkrası uyarınca birlik üyeliğinin iptal edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği (TDUB) Yönetim Kurulu kararının iptali istemiyle Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği ile Sermaye Piyasası Kurulu'na karşı açılan davada; ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile, davanın görüm ve çözümünde 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 32. maddesinin birinci fıkrası uyarınca dava konusu işlemi kesinleştiren Kurul'un bulunduğu yer idare mahkemesi olan … İdare Mahkemesi'nin yetkili olduğuna karar verildiği; ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla da, 2577 sayılı Kanun'un 32. maddesinin birinci fıkrası uyarınca dava konusu işlemi tesis eden yer mahkemesi olan İstanbul İdare Mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle 2577 sayılı Kanun'un 15. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca davanın yetki yönünden reddi ile yetkili yargı yerinin belirlenmesi için dosyanın Danıştay Başkanlığı'na gönderilmesi üzerine ortaya çıkan yetki uyuşmazlığına ilişkin dosya, 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun Ek 1. maddesi gereğince birlikte toplanan Danıştay Onüçüncü ve Sekizinci Dairelerince 2577 sayılı Kanun'un 43. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca incelenerek gereği görüşüldü:
2577 sayılı Kanun'un "İdarî davalarda genel yetki" başlıklı 32. maddesinin birinci fıkrasında, göreve ilişkin hükümlerin saklı kalması şartıyla, bu Kanun'da veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması hâlinde, yetkili idare mahkemesinin, dava konusu olan idarî işlemi veya idarî sözleşmeyi yapan idarî merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesi olduğu kurala bağlanmıştır.
6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nun "Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği" başlıklı 76. maddesinin onbirinci fıkrasında, "... Birliğin yetkili organlarınca alınan kararlara karşı, kararın ilgiliye tebliğini izleyen on iş günü içinde Kurul nezdinde itiraz edilebilir. İtiraza ilişkin olarak Kurulca verilecek kararlar kesindir.
" kuralı yer almıştır.
Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği Statüsü'nün "Disiplin ve idari para cezaları" başlıklı 28. maddesinin dördüncü fıkrasında, "Üyeler, haklarında verilen disiplin cezası kararlarına karşı kararın ilgiliye tebliğini izleyen on iş günü içinde Kurul nezdinde itiraz edebilirler.
" kuralına yer verilmiştir.
Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği Disiplin Yönetmeliği'nin "Kararlara itiraz" başlıklı 21. maddesinin birinci fıkrasında, "İlgililer, kararlara karşı, kararın tebliğini izleyen on iş günü içerisinde Kurul nezdinde itirazda bulunabilirler. ..."; "Kararların kesinleşmesi" başlıklı 22. maddesinin birinci fıkrasında, "Kararlar, ilgililerin yönetim kurulu kararını tebellüğ ettikleri tarihten itibaren on iş günü içinde Kurul’a itiraz etmemeleri hâlinde kesinleşir. İlgililerin karar aleyhine Kurul nezdinde itiraz etmeleri hâlinde kesinleşme, Kurul kararının verilmesiyle kesinleşir. ..." kuralı yer almıştır.

05/09/2023 tarih ve 157 sayılı TDUB Yönetim Kurulu kararı ile Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği Disiplin Yönetmeliği'nin 13/1-a ve 13/1-ç maddelerine aykırı davranıldığından bahisle anılan Yönetmeliğin 14. maddesinin birinci fıkrası uyarınca değerleme uzmanı olan davacının birlik üyeliğinin iptal edilmesine Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği Statüsü'nün 28. maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında 10 iş günü içerisinde Kurul'a itiraz yolu açık olmak üzere karar verilmiş, söz konusu karar davacıya … tarih ve … sayılı yazıyla bildirilmiştir.
Davacı tarafından İstanbul Nöbetçi İdare Mahkemesi'nde Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği'ne karşı açılan davada, dava dilekçesinin "Konu" kısmında "Davalı idare tarafından tesis edilen 'Birlik üyeliğinin iptal edilmesi' cezası şeklindeki idari yaptırımın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebidir."; "Sonuç ve Talep" kısmında "... Birlik Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı doğrultusunda verilen ve Birlik tarafından … tarih ve … sayılı yazıyla bildirilen 'Birlik üyeliğinin iptal edilmesi' şeklindeki idari işlemin iptaline, ..." şeklinde belirtilerek söz konusu 05/09/2023 tarih ve 157 sayılı TDUB Yönetim Kurulu kararının iptali istenilmiş; dava dilekçesi içeriğinde söz konusu TDUB Yönetim Kurulu kararına karşı 13/10/2023 tarihinde Sermaye Piyasası Kurulu nezdinde itirazda bulunulduğu, itiraz üzerine yapılan inceleme sonucunda TDUB Yönetim Kurulu kararının onandığı, onama kararının TDUB'un … tarih ve … sayılı Bülteni'nde ilan edildiği belirtilmiştir.
... İdare Mahkemesi'nce 19/01/2024 tarihli hasım düzeltme kararıyla Sermaye Piyasası Kurulu da hasım mevkiine alınarak davanın Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği ile Sermaye Piyasası Kurulu'nun husumetiyle incelenmesi gerektiğine karar verilmiş ve davalı idarelerden savunmalar alınmıştır.
Devamında ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla "... Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği Disiplin Komitesi kararlarına karşı, kararın tebliğini izleyen on iş günü içerisinde SPK nezdinde itirazda bulunulabileceği, ilgililerin Yönetim Kurulu kararını tebellüğ ettikleri tarihten itibaren on iş günü içinde SPK’ya itiraz etmemeleri halinde kararın kesinleşeceği, karar aleyhine SPK nezdinde itiraz edilmesi halinde ise kesinleşmenin ancak SPK kararının verilmesiyle gerçekleşeceği görülmekte olup, itiraz hakkının kullanılmaması durumunda, Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği tarafından tesis edilen işlemlerin kesin olduğu açık olmakla birlikte, itiraz edilmesi sonucu SPK tarafından verilecek olan karar, ilgili hakkında Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği tarafından verilmiş olan kararı itiraz mercii olarak kesinleştiren nihaî bir karar niteliği taşımaktadır.
Bu durumda, davacının birlik üyeliğinin iptal edilmesine ilişkin işlem, 2577 sayılı Kanun'un 33, 34 ve 35. maddelerinde yer verilen iptal davalarına ilişkin özel bir yetki kuralı kapsamında bulunmadığından ve başka özel bir kanunda da yetkili idare mahkemesi gösterilmediğinden, uyuşmazlığın görüm ve çözümünde yetili mahkemenin 2577 sayılı Kanun'un 32/1 maddesi uyarınca belirlenmesi gerektiği, dava konusu işlemin Sermaye Piyasası Kurulu'na yapılan itiraz neticesinde kesinleştiği dikkate alındığında da, uyuşmazlığın görüm ve çözümünde dava konusu işlemi kesinleştiren Sermaye Piyasası Kurulu'nun bulunduğu yerdeki idare mahkemesi olan Ankara İdare Mahkemesi'nin yetkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır." gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca davanın yetki yönünden reddi ile dosyanın Ankara İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiştir.
... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla ise, "... bakılan uyuşmazlığın 2577 sayılı Kanun'da veya diğer kanunlarda düzenlenen özel yetki hallerine girmediği ve iptali istenilen işlemin Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği tarafından tesis edildiği göz önünde bulundurulduğunda, davanın çözümü, yukarıda belirtilen genel yetki kuralı uyarınca adı geçen idari merciin bulunduğu yerdeki İstanbul İdare Mahkemesi'nin yetkisindedir." gerekçesiyle davanın yetki yönünden reddine ve yetkili yargı yerinin belirlenmesi amacıyla dosyanın 2577 sayılı Kanun'un 43. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince Danıştay'a gönderilmesine karar verilmiştir.
Aktarılan mevzuata göre, Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği üyelerinin haklarında verilen disiplin cezalarına karşı, kararın tebliğ tarihini izleyen 10 iş günü içerisinde Kurul'a itirazda bulunabilecekleri, kararların 10 iş günü içerisinde itiraz edilmemesi hâlinde bu süre sonunda, itiraz edilmesi hâlinde ise Kurul kararının verilmesiyle kesinleşeceği anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından dava dilekçesinde birlik üyeliğinin iptal edilmesine ilişkin 05/09/2023 tarih ve 157 sayılı TDUB Yönetim Kurulu kararının iptalinin istenildiğinin belirtildiği, ancak dilekçe içeriğinde söz konusu karara karşı Sermaye Piyasası Kurulu'na itirazda bulunulduğu ve itirazın reddedilerek kararın onandığının belirtildiği, aktarılan ilgili mevzuata göre TDUB Yönetim Kurulu'nca verilen kararlara karşı, kararın tebliğini izleyen 10 iş günü içerisinde Kurul'a itirazda bulunulabileceği, kararların ilgililerin yönetim kurulu kararını tebellüğ ettikleri tarihten itibaren 10 iş günü içinde Kurul’a itiraz etmemeleri hâlinde, Kurul'a itiraz edilmesi halinde ise Kurul kararının verilmesiyle kesinleşeceği de dikkate alındığında; … tarih ve … sayılı TDUB Yönetim Kurulu kararı ile bu karara karşı yapılan itirazın reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Sermaye Piyasası Kurulu kararına karşı birlikte dava açılması ve bu davanın TDUB ve Sermaye Piyasası Kurulu husumetiyle görülmesinin gerektiği, Sermaye Piyasası Kurulu'nun itirazın reddine ilişkin kararı nihai karar olduğundan görevli ve yetkili mahkemenin de bu işlem esas alınarak belirleneceği, dolayısıyla davacının söz konusu TDUB Yönetim Kurulu kararına itiraz ettiği ve bu itirazın da reddedildiği gözetilerek her iki işleme birlikte dava açılması için dilekçenin reddine karar verilmek üzere dosyanın … İdare Mahkemesi'ne gönderilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, her ne kadar dava dosyası 2577 sayılı Kanun'un 43. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yetkili yargı yerinin belirlenmesi amacıyla Danıştay'a gönderilmiş ise de, belirtilen eksikliğin giderilerek yeniden dava açılması gerektiğinden yetki uyuşmazlığının bu aşamada incelenmesine imkan bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, dava dosyasının ... İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, kararın ... İdare Mahkemesi'ne ve taraflara tebliğine, 02/07/2024 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.