DANIŞTAY 13. DAIRE

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2022/4841 E.  ,  2024/3014 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/4841
Karar No:2024/3014

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- … 2- …
VEKİLİ : Av. …

DİĞER DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediyesi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Yalova İl Trafik Komisyonu kararı ile tahsisi yapılan 15 adet tahditli ticari taksi plakasının tahsisinin kabulüne ilişkin Subaşı Belediye Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararı ile anılan karara istinaden (5) adet tahditli ticari taksi plakasının kullanım hakkının 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 45. maddesine istinaden açık teklif ihale usulü ile satılmasına dair 02/02/2022 tarihli ihale işleminin ve ihale şartnamesinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; davacılardan ... yönünden yapılan incelemede; davacı ... tarafından 13/04/2022 tarihinde sunulan dilekçe ile davadan feragat edildiği belirtildiğinden, feragat nedeniyle adı geçen davacı açısından davanın konusuz kaldığı;
Diğer davacılar yönünden, Subaşı Belediye Meclisi'nin 04/03/2021 tarih ve 20 sayılı kararının incelenmesinden; dava konusu kararın 15 adet ticari taksi plakasının Belediyeye tahsisinin kabul edilmesine ilişkin olduğu, belediye sınırları dahilinde şehir içi trafik ve ulaşım ile ilgili hususlarda karar almak ve tasarrufta bulunmak yetkisini haiz Belediye Meclisi'nce, 15 adet ticari taksi plakasının kabul edilmesi yönünde verdiği kararda hukuka aykırılık bulunmadığı;
02/02/2022 tarihli ihale işleminin ve ihale şartnamesinin incelenmesinden; davacılar her ne kadar 2016 yılında yapılan ihale sonucunda edindikleri ticari taksi plaka tahsislerinin, yargı kararı ile iptal edilen ihale işlemi nedeniyle idarece sonlandırıldığı, ancak uğradıkları zararın idarece karşılanmadan dava konusu ihalenin ilan edildiğini ileri sürmekte iseler de, iptal edilen ihale işleminden kaynaklı zararın giderilmesi hususu ayrı bir davanın konusu olabileceğinden, bakılan davaya konu ihaleye bir etkisinin olmayacağı, ticari taksinin, bireysel taşıma hizmetine ilişkin olduğu dikkate alındığında, 5393 sayılı Belediye Kanunu'nda toplu taşıma hizmeti için sayılan "imtiyaz verme", "ruhsat verme", "kiralama" veya "hizmet satın alma" usûllerinden farklı olarak, belediyece "kullanım hakkının satılması" yöntemiyle ticari taksi hizmetlerinin gördürülmesine yasal bir engelin bulunmadığı, muhammen bedeli 2886 sayılı Kanun'un 45. maddesine göre hesaplanan tutarı aşmayan uyuşmazlık konusu ihalenin açık teklif usulü ile yapılabileceği, ihalenin usulüne uygun yapıldığı, açıklık ve rekabet ilkesine aykırı bir hususun bulunmadığı ve kamu yararı gözetilerek dava konusu işlemlerin tesis edildiği anlaşıldığından, dava konusu ihale işlemi ile ihale şartnamesinde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, davacı ... yönünden dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, diğer davacılar bakımından dava konusu işlemler hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, 2016 yılında yapılan ihaleyi kazandıkları için gerekli yatırım ve harcamaları yaparak yeni otomobiller satın aldıkları ve Subaşı Beldesi'nde ticari taksi işletmeciliğine başladıkları, iptal edilen ihale bedeli ve masraflarının iade edilmemesi nedeniyle dava konusu ihaleye katılamadıkları, mülkiyet hakkının açıkça ihlal edildiği, dava konusu ihaleye çıkılmadan önce ihtiyacın sayısal verilerle destekli inceleme ve araştırmalar ile somut olarak tespit edilmediği, Yalova İl Trafik Komisyonu'nun 15 adet ticari taksi plakasını tahsis etme yetkisinin olmadığı, ilk etapta mevcut ihtiyaçtan daha az sayıda (5 adet) taksi plakasının satışına karar verilerek muhammen bedelin gerçek bedelden yüksek görünmesine neden olunduğu, 1986/10553 sayılı Bakanlar Kurulu kararına göre tahditli ticari taksi plakasının kapalı teklif usülü ile ihale edilmesi gerektiği, bir kişinin iki plaka alabilmesine olanak tanıyan ihale şartnamesinin anılan karara aykırı olduğu, taksi plakalarının süresiz verilemeyeceği ve satılamayacağı, muhammen bedelin ihalede belirlenen süre üzerinden belirlenmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü ve Sekizinci Dairelerince, 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun Ek 1. maddesi uyarınca birlikte yapılan toplantıda, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin reddine,
2. Davacı ... yönünden dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı, diğer davacılar bakımından davanın reddi yolundaki ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının davanın reddine ilişkin kısmında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan kısmının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacılara iadesine,
5. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
6. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 02/07/2024 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinde "şoför", karayolunda ticari olarak tescil edilmiş bir motorlu taşıtı süren kişi olarak tanımlanmıştır.
Bu kapsamda, 02/04/1986 tarih ve 86/10553 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulmuş olan Ticari Plakaların Verilmesinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Karar ile, tahdit kapsamında bulunan taksi, dolmuş, minibüs ve (S) serisinden ticari servis araçlarına verilecek plakaların verilme usul ve esasları belirlenmiştir. Anılan Kararın 3. maddesinde, ticari plaka verilebilmesi için taksi, dolmuş ve minibüslerde, şoförlük mesleğini geçim kaynağı olarak seçtiğini ve sürekli olarak icra ettiğini beyan etmiş ve ilgili meslek odasına, ilgili meslek odasının bulunmadığı yerlerde ise şoförler odasına üye olmak şartı aranacağı öngörülmüştür.
Aktarılan kurallardan, karayolunda ticari olarak tescil edilmiş bir motorlu taşıtı süren kişilerin "şoför" olarak tanımlandığı, ticari plaka verilebilmesi için plaka alacak kişilerin şoförlük mesleğini geçim kaynağı olarak seçmiş olduğunu ve sürekli olarak icra ettiğini beyan edeceği ve ilgili meslek odasına veya şoförler odasına üye olması gerektiği anlaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, … tarih ve … sayılı Subaşı Belediye Meclis kararıyla, Altınova ilçesine tahsisi yapılan 100 adet tahditli ticari taksi plakasından belediyelerine kaç adet hak verileceğinin sorularak alınan sonuca göre ihaleye çıkılması için encümene yetki verilmesine karar verildiği, 05/02/2021 tarih ve 2021/19 sayılı Altınova Belediye Meclisi kararıyla, 15 adet tahditli ticari taksi plakasının davalı Belediyeye ayrıldığı, dava konusu Meclis kararıyla, plakaların beldeye tahsisinin kabulüne karar verildiği, … tarih ve … sayılı Yalova Valiliği İl Trafik Komisyonu kararıyla, Altınova Belediye Başkanlığı tarafından ticari tahditli taksi plakalarının bağlı belde belediyelerine tahsisinin yapılması ile ilgili Meclis Kararlarıyla ilgili Altınova İlçe Trafik Komisyonu tarafından alınan karara ek kararın kabulüne karar verildiği, akabinde … tarih ve …-… sayılı Subaşı Belediye Encümen kararıyla, 07/01/2021 ve 04/03/2021 tarihli anılan Meclis kararlarına dayanılarak 2886 sayılı Kanun uyarınca “5 adet Tahditli Ticari Taksi Plaka Kullanım Hakkı” ihalesinin 02/02/2022 tarihinde yapılmasına karar verilmesi üzerine anılan ihalenin ve ihale şartnamesinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
Dava konusu ihaleye ait "Ticari Taksi Plakası Kullanma Hakkı Satış İhalesi İhale Şartnamesi"nin 8. maddesinde, "İhaleye katılacak olan her talep sahibine en fazla 2 adet Ticari Taksi Plakası Kullanım Hakkı sunulacak olup ikiden fazla talep hakları olmayacaktır." kuralına yer verilmiştir.
Bu itibarla, mevzuat gereği taksi plakalarının şoförlük mesleğini geçim kaynağı olarak seçen ve sürekli olarak şoförlük yapan kişilere verilebileceği, dolayısıyla bir kişinin ancak 1 adet taksi plakası alabileceği, dava konusu ihaleye ait şartnamede yer alan kuralın ise bir kişinin 2 adete kadar ticari taksi plakası kullanım hakkı alabilmesine imkân verdiği, aynı kişinin 2 taksi plakası alabilmesine imkân verilmesinin anılan düzenlemelerin amacına aykırılık teşkil ettiği anlaşıldığından, dava konusu şartnamede ve bu şartnameye dayanılarak gerçekleştirilen ihale işleminde hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmadığı düşüncesiyle çoğunluk kararına katılmıyoruz.