DANIŞTAY 13. DAIRE

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2021/3168 E.  ,  2024/2956 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/3168
Karar No:2024/2956

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: "Konya ili, Çumra ilçesi, ... Mahallesi, ... Sokak, No:..." adresinde market olarak işletilen işyerinde alkollü içki satışı yapmak için Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'na ibraz edilmek üzere 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu'nda öngörülen asgari mesafe koşulunu taşıyıp taşımadığından bahisle "Açık Alkollü İçki Satış Belgesi"ne esas asgari mesafe uygunluk belgesi verilmesi için yapılan başvuru üzerine davalı idare tarafından düzenlenen 20/01/2020 tarihli işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; market vasıflı taşınmazı işyerini işleten davacı tarafından, işyerinde toptan ve gezici olarak alkollü içecekler satışı yapmak istediğinden ve bu hususta başvurulan TAPDK'dan mesafe yönünden uygunluk belgesi talep edildiğinden bahisle, işyerinin ibadethane, cami, okul vb. yerlerden mevzuatta aranan 100 m uzakta bulunduğu belirtilerek mesafe uygunluk yazısı verilmesi istemiyle davalı idareye başvurulduğu, söz konusu başvurunun, İlçe Jandarma Komutanlığının 13/01/2020 tarihli tutanağına atıfla "işyerinin bulunduğu konum itibariyle mesafe yönünden uygun olmayabileceği, emniyet ve asayiş açısından sakıncalı olabileceği belirtilmektedir." denilerek Çumra Belediye Başkanlığı Zabıta Müdürlüğü'nce reddedildiği;
Davalı idarece mesafe tespiti talep edilen işyerinin Kanun ve Yönetmelikle belirlenen asgari (100 metre) mesafe şartını taşıyıp taşımadığının, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 34. maddesinde belirlenen esaslara göre tespiti gerekirken, işleme dayanak alınan İlçe Jandarma Komutanlığı'nın 13/01/2020 tarihli tutanağında, anılan kurumlara olan mesafelerin Yönetmelikle belirlenen usule uygun olarak tespit edilmediği, kuş uçumu olarak işyerinden İçeri, çumra mezarlığına yaklaşık olarak 95-100 m mesafenin olduğu, işyerinin bulunduğu konumun emniyet ve asayiş açısından sakıncalı olabileceği şeklinde muğlak ifadeler kullanıldığı;
Dava dosyasındaki bilgi belgeler ve yukarıdaki mevzuat hükümlerinin birlikte incelenmesi neticesinde, alkollü içecek satış belgesi almak isteyen gerçek kişilerin, yetkili makamlardan uygunluk belgesi alması, davalı idare tarafından mesafe uygunluk belgesi verilirken yukarıdaki mevzuat hükümlerinde belirtilen şartların gözetilerek, mevzuata uygun bir araştırma yapılması, araştırma sonucu işyerinin örgün eğitim kurumları ve dershaneler ile öğrenci yurtları ve ibadethanelere en az yüz metre uzaklıkta bulunduğunun tespit edilmesi halinde işyerinin mesafe şartına uygunluğunun ya ruhsat üzerine güncel tarih ile derç edilmesi ya da bu şartı karşılayan ek bir yazı düzenlenmesi gerektiği,
Davacının, mesafe yönünden uygunluk belgesi talebinin idarenin İlçe Jandarma Komutanlığının 13/01/2020 tarihli tutanağına atıfla "işyerinin bulunduğu konum itibarıyla mesafe yönünden uygun olmayabileceği, emniyet ve asayiş açısından sakıncalı olabileceği belirtilmektedir" denilerek reddedildiği, dava konusu bu işlemde davacının işyerinin bulunduğu konum itibarıyla mesafe yönünden uygun olmayabileceği, emniyet ve asayiş açısından sakıncalı olabileceği şeklinde ilgili mevzuatta yer almayan gerekçelere dayanılarak mesafe uygunluk yazısının yazılmadığı, talebin reddedilme gerekçelerinin mesafe uygunluk belgesi verilmesi aşamasında değerlendirilecek hususlar olmayıp sonraki sürece ilişkin olduğu, öte yandan, perakende alkollü içki satışının nerede, nasıl ve hangi şekilde yapılacağına karar verme yetkisinin yukarıda da belirtilen madde gereği TAPDK'da olduğu, davalı idare tarafından başka bir kurum yerine geçerek işlem tesis edildiği, mesafenin açık bir şekilde gösterildiği bir krokinin de bulunmadığı görülmekle, mevzuatla gösterilen şartlara uyulmaksızın ve usulüne uygun bir mesafe ölçümü yapılmaksızın davacının mesafe (uygunluk) tespiti talepli başvurusunun mevzuatta yer almayan gerekçelere dayanılarak reddedilmesi işleminde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, 4250 sayılı İspirto ve İspirto İçkiler İnhisarı Kanunu'nun 9. maddesi uyarınca yetkili kolluk kuvveti görüşünün alınmasının zorunlu olduğu, bölgede yetkili kolluk kuvveti olarak görev yapan İlçe Jandarma Komutanlığı'ndan istenilen görüş neticesinde dava konusu işlemin düzenlendiği, davacının işyerinin bulunduğu konum itibarıyla mesafe yönünden uygun olmayabileceği, emniyet ve asayiş açısından sakıncalı olabileceği belirtildiği, görüldüğü üzere Belediye tarafından kesin ve yürütülebilir bir işlem tesis edilmediği, davacının toptan alkollü içki satış faaliyeti için talepte bulunduğu, ancak perakende alkollü içki satış faaliyeti ile ilgili hükümlere dayanmak istediği, davacının alkollü içeceklerin toptan satış faaliyetini yürütmek istediği iş yerinin Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 10. maddesindeki alkollü içkilerin perakende veya açık olarak satışının yapıldığı yerler ile örgün eğitim kurumları ve dershaneler, öğrenci yurtları ve ibadethaneler arasında kapıdan kapıya en az yüz metre mesafenin bulunması şartlarını taşımadığı, Yönetmeliğin 6. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde alkollü içeceklerin satış belgesinde belirtilen işyeri adresi dışında satışının yapılamayacağına yer verildiği, belirtilen hükümler gereğince davacının alkollü içeceklerin gezici olarak satışını yapabilmesinin mümkün olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan kararın ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya iadesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 01/07/2024 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.