BURSA 3. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2024/
KARAR NO : 2024/

HAKİM :... ...
KATİP :... ...

DAVACI :...
VEKİLİ :Av.
DAVALI :...

DAVA :Menfi Tespit
DAVA TARİHİ :30/10/2024
KARAR TARİHİ :31/10/2024
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :31/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; Müvekkili şirket hakkında davalı tarafından ... 1. Genel İcra Dairesinin 2024/... esas sayılı dosyası ile 214.867,86-TL yönünden icra takibi başlatıldığını, müvekkili şirkete ödeme emri gönderildiğini, müvekkili şirketin e-tebligat adresine tebligat çıkarıldığı fakat müvekkili şirket tebligatın yapıldığı tarih itibariyle iş amaçlı şehir dışında olduğu için tebligattan haberdar olmadığından dolayı müvekkili şirket tarafından süresi içerisinde ... 1. Genel İcra Dairesinin 2024/... esas sayılı dosyasındaki ödeme emrine itiraz edilemediğini, müvekkili şirket ile davalı arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığıını, bu husus müvekkili şirket ile davalı tarafın ticari defterleri incelendiğinde aralarında herhangi bir ticari ilişkinin olmadığı anlaşılacağını, davalı tarafından yapılan icra takibinde takibe dayanak gösterilen banka dekontlarından da anlaşılacağı üzere ödemeler müvekkili şirkete yapılmadığını, gönderilen tüm paralar ...'ın kendi şahsi hesabına gönderildiğini, Müvekkili şirket ile davalı arasında herhangi bir sözleşme ve ticari ilişki olmadığını ticari kayıtlar ve defterler incelendiğinde anlaşılacağını, davalı, müvekkilinin kendisine borcu olmadığını bilmesine rağmen icra takibi başlattığını, müvekkilinin yapılan haksız takip nedeniyle malvarlığına ve hesaplarına haciz konulduğunu ve bu dava nedeniyle ekstra masraf yapmak zorunda kaldığını, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabileceğini, icra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebileceğini, icra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebileceği, kural olarak İİK m. 72'ye göre açılan menfi tespit davası takipten sonra ise takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği ancak 6100 sayılı HMK'nun 209. Maddesinde düzenlenen hal saklı olduğunu bu durum ticari ilişkinin tarafı olup üzerindeki yükümlülükleri gereği gibi ifa etmeyen borçlunun hakkaniyetsiz ve hukuksuz birşekilde menfaat elde etmesini engelleyeceğini, aksi durum ticari hayatın aktif süjesi olan müvekkilin telafisi imkânsız zararların doğmasına sebep olacağını, iş bu sebepten dolayı ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmesini talep ettiğini, sunulan ticaret sicil gazetesi, şirket imza sirküleri ve şirketin müdür ve temsil bilgilerini gösterir belgeler dikkate alınarak davalının başlattığı icra takibinin yargılamanın sonuna kadar tedbiren durdurulmasına karar verilmesini, izah edilen nedenlerle; davanın kabulüne, teminatsız yahut teminat mukabili olarak tedbiren ... 1. Genel İcra Dairesinin 2024/... E. sayılı icra dosyasında vezneye giren paranın alacaklıya ödenmemesine ve ihtiyari tedbir talebinin kabulü ile icra takibinin tedbiren durdurulmasına, olayın vehameti haklılığımızın açık ve tartışmasız olması nedeniyle ihtiyati tedbir talebimizin teminatsız olarak yahut teminat mukabili olarak kabulü ile müvekkilimin mallarına ve banka hesaplarına konulan hacizlerin kaldırılmasına, müvekkilinin, davalı ..., ... 1. Genel İcra Dairesinin 2024/... Esas sayılı dosyasında 214.867,86-TL asıl alacak ve tüm ferileri yönünden borçlu olmadığının tespitine, herhangi bir nedene dayanmayan ve kötü niyetle başlatılan müvekkilinin mağduriyetine neden olan icra takibinden dolayı alacağın % 20 den aşağı olmamak üzere davalı aleyhine kötüniyet tazminatına hükmedilmesine, bu tazminata icra dosyasının takip tarihinden itibaren faiz uygulanmasına ,yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
HUKUKİ NİTELİNDİRME VE GEREKÇE;
Dava; davacı aleyhine ... 1 Genel. İcra Dairesi'nin 2024/... Esas sayılı dosyasında başlatılan takip nedeniyle borçlu olmadığının tespitine ilişkin menfi tespit davasıdır.Mahkememizce öncelikli olarak görev hususu değerlendirilmiştir.
HMK'nın 114/1-c maddesine göre “mahkemenin görevli olması” dava şartıdır. Aynı Kanun'un 115/1 maddesine göre mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. Aynı maddenin 2 nolu bendine göre ise mahkeme dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Diğer taraftan Asliye Ticaret Mahkemeleri ile diğer Hukuk Mahkemeleri arasındaki ilişki, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5/3. maddesi uyarınca iş bölümü ilişkisi değil, görev ilişkisidir. Göreve ilişkin düzenlemeler, 6100 sayılı Hukuk Muhakemesi Kanunu'nun 1. maddesi uyarınca kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemelerce re'sen incelenir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 4. maddesinde ticari davalar sayılmış, 5. maddesinde de ticari davalara Asliye Ticaret Mahkemesinde bakılacağı belirtilmiştir. 4. madde hükmüne göre bir davanın ticari dava sayılması için her iki tarafın tacir olması ve uyuşmazlığın her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğması (nispi ticari dava) ya da tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın maddede 6 bent halinde sayılan davalardan olması (mutlak ticari dava) gerekir. Yine, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 19/II. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmeyecektir. Zira, Türk Ticaret Kanunu, kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Hal böyle olunca, işin ticari nitelikte olması davayı ticari dava haline getirmez. Somut olayda; davalı ... yöneyimi tarafından, davacı aleyhine, satım sözleşmesine istinaden edimlerin yerine getirilmemesi nedeniyle ödenen bedelin iadesine yönelik ilamsız takip başlatılmış olup, davalı ... yönetimi tacir sıfatını taşımadığı, dolayısıyla her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan bir dava olmadığı gibi, taraflar arasındaki ihtilafın Ticaret Mahkemeleri'nin görevini belirleyen TTK'nın 4. Maddesinde sayılan hususları kapsamadığı anlaşıldığından bu hususla ilgili yargılama yapma görevi Asliye Hukuk Mahkemesi'ne ait olup mahkememizin görevsiz olduğu sonuç ve kanaatine varılmakla; dava dilekçesinin görev yönünden usulden reddine karar verilere aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM; Gerekçesi ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE, Davanın Görev Dava Şartı Yokluğu nedeniyle USULDEN REDDİNE, Davanın konusu itibariyle davaya bakmaya görevli mahkeme ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ olduğundan HMK 20. Maddesi uyarınca kararın kesinleşmesinden itibaren 2 haftalık süre içinde talep edilmesi halinde dosyanın görevli ... NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE,
2-İhtiyati tedbir talebinin görevli Mahkemece değerlendirilmesine,
3-Harç, masraf, avans ve vekalet ücreti hususlarının görevli mahkemece karara bağlanmasına, herhangi bir sebeple görevli mahkemede yargılamaya devam olunmaması halinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile yargılama giderlerine hükmedilebileceğine,
Dair, tarafların yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstinaf Kanun Yolu açık olmak üzere dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda karar verildi. 31/10/2024

Katip ...
¸e-imzalıdır

Hakim ...
¸e-imzalıdır