BAKIRKÖY 2. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/5
KARAR NO : 2022/268

DAVA : FSEK'den Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Tespiti, Ref'i ile Maddi
ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 03/01/2022
KARAR TARİHİ : 23/11/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 21/12/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan FSEK'den Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Tespiti, Ref'i ile Maddi ve Manevi Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, davacının eser sahibi olduğu ..... isimli eserin yayınlanması hususunda taraflar arasında 14/02/2005 tarihinde mali haklar devir sözleşmesi imzalandığını, ancak davalının söz konusu eseri herhangi bir editoryal çalışmadan geçirmeden yayınladığını, bu nedenle kitapta yanlışlıklar çıktığını, bundan dolayı rahatsızlık duymasından ötürü karşılıklı anlaşarak 15/03/2006 tarihinde sözleşmenin feshedildiğini, feshedilen sözleşmeye rağmen davalının eseri imha etmesi gerekirken imha etmeyerek FSEK m.14 ve 18. hükümlerine aykırı olarak 13-15 seneden bu yana satan davalının tecavüzünün tespiti, ref’i ve halen depolamakta olduğu kitaplara el konularak tarafına devredilmesini, kitapların normal fiyattan satılması halinde elde edilebilecek gelirin tümünün fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 500,00 TL’nin belirsiz alacak olarak tahsiline, 200.000,00 TL de manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, zamanaşımı ve hukuki yarar yokluğundan davanın usulden reddini talep ettiklerini, dava konusu kitapla ilgili olarak taraflar arasında 14/01/2005 tarihli Telif Hakları Sözleşmesi imzalandığını, sözleşme uyarınca telif bedelinin davacıya peşin olarak ödendiği, 16/03/2006 tarihinde karşılıklı fesih işlemi yapıldığını, 16/05/2007 tarihli ek fesih protokolü ile de eserin 01/05/2008 tarihine kadar satış hakkının davalıda olduğunun kararlaştırıldığını, ancak pandemi sebebiyle mağazaların kapalı olması sebebiyle internet sitesi üzerinden satışlara ağırlık verildiğinden davacının eserinin sehven satışa sunulduğunu, davacının maddi ve manevi zararı oluşmadığından davanın reddini talep etmişlerdir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Bakırköy ...Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi'nin ... esas, ...karar sayılı dosyası celp olunmuştur.
Davacı ve davalı vekilince, taraflar arasında imzalanan 14/01/2005 tarihli mali hakların devri sözleşmesi ve 16/03/2006 ve 16/05/2007 tarihli protokollerin bir örneklerinin dosyaya sunulduğu görülmüştür.
Davalı vekilince davaya konu "....." isimli 503 adet kitabın imha edildiğine dair .... tarafından düzenlenen 15/10/2021 tarihli imha tutanağının dosyaya sunulduğu görülmüştür.
Dosya, davacıya ait ..... isimli kitaptan FSEK kapsamında doğan haklarına tecavüzünün bulunup bulunmadığı, bulunuyor ise sonuçlarının ne şekilde ortadan kaldırılacağı, maddi ve manevi tazminat koşullarının oluşup oluşmadığı, oluşuyor ise haksız fiilin başlangıç tarihi ve miktarı hususlarında rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 10/10/2022 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında; "her ne kadar taraflar arasında imzalanan mali haklar devir sözleşmesi ile davacı eser sahibinin eserinin kamuya sunulması hususunda anlaşmaya varılmış ise de bilahare yapılan anlaşmalarla yayıncının eseri 1.5.2008 tarihinden itibaren satmaması dağıtmaması ve elinde bulunan stokları imha etmesinin kararlaştırıldığı, dolayısıyla bu tarihten sonra davalının eseri kamuya sunma yetkisi bulunmadığı, zira eser sahibi bu hakkın kullanılmasını engellediği, netice itibariyle 1.5.2008 tarihten eserin satışına devam edilmesinin eser sahibinin manevi yetkilerinden umuma arz yetkisinin ihlali niteliğinde olduğu, bu bağlamda davacının manevi tazminat talebi hakkındaki takdir ve değerlendirmenin mahkemeye ait olduğu, davacının maddi tazminat talebine gelince; taraflar arasında imzalanan sözleşme hükümlerine göre davacıya ödenecek telif ücreti kitap üzeri etiket fiyatının baskı sayısıyla çarpımı sonucu elde edilecek rakamın %10’u olduğu, bu rakamdan stopaj kesintisi yapılarak davacıya ödeneceği, bu bağlamda heyetlerince mali müşavir üyesi tarafından yapılan incelemede; davalı tarafın, incelenen ticari defterlerinin sahipleri lehine delil vasfına haiz olduğu, davalı tarafın, dava konusu kitabın, satışa çıktığı tarihteki etiket fiyatının KDV hariç 11,11 TL olduğu ve dava konusu kitaptan 2.000 adet basıldığı, dava konusu kitap için, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 4.1.1 maddesi kapsamında, davacı tarafın talep edebileceği telif bedelinin, stopaj kesintisi yapıldıktan sonra 1.859,33 TL. olarak hesap edildiği, davalı tarafından, davacı tarafın banka hesabına 1.661,00 TL. havale gönderildiği, bu ödemelerden sonra, davacı tarafın 198,33 TL. telif ücreti alacağı kaldığı, davalı tarafından, davacı tarafa, farklı tarihlerde, dava konusu kitap satışının yapıldığı ve bu satışlar karşılığında davacı adına toplam 597,00 TL. tutarında fatura düzenlendiği, davalı tarafından kesilen fatura tutarından, davacı tarafın kalan telif alacağı düşüldükten sonra, davalı tarafın, davacı taraftan cari (açık) hesap nezdinde 398,67 TL. alacaklı olduğu, şayet davacıya yapılan kitap satışları nazara alınmaz ise bu durumda davacının telif ücreti alacağı 198,33-TL olduğu" hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Dava, davalının, davacıya ait "....." isimli kitaptan FSEK kapsamında tecavüzünün tespiti, ref'i, maddi ve manevi tazminat talebine yöneliktir.
Alınan rapor ve toplanan delillere göre davaya konu kitabın eser vasfını haiz olduğu ve davacının eser sahibi olduğu anlaşılmıştır.
Dosyaya sunulan sözleşmeler ve taraf beyan ve kabullerine göre tarfların 14/01/2005 tarihinde davaya konu "....." isimli kitabın basım, dağıtım ve satışını içeren çoğaltma ve yayma haklarının yayıncı davalıya devrini içeren sözleşme imzalandığı, 16/03/2006 tarihinde imzalanan fesihname ile 14/01/2005 tarihli Mali Haklar Devir Sözleşmesinin feshedildiği, buna göre davalının eserin tekrar baskısını yapmayacağı ve kendisindeki stokları en geç 15/03/2007 tarihine kadar tüketileceği hususlarının kararlaştırıldığı, 15/05/2007 tarihli protokol ile 906 adet stok eserin 299 adedinin bedelsiz olarak davacıya verildiği, kalan 706 adet eserin satış hakkının 01/05/2008 tarihine kadar davalıya ait olacağı, 01/05/2008 tarihinden itibaren stokta eser bulunması halinde yayıncı tarafından bu eserlerin imha edileceğinin kararlaştırıldığı, buna göre davalının davaya konu kitabı 01/05/2008 tarihinden sonra elinde bulundurma, satma ve yayma hakkının bulunmadığı ancak davalının bu tarihten sonra davaya konu kitabı internet satışına konu ettiği ve bu suretle davacının eserden doğan yayma ve umuma arz yetki ve haklarını ihlal ettiği anlaşılmıştır.
Davacının mali haklarından yayma hakkının ihlali dolayısıyla dosyaya sunulan sözleşmeler ve davalının ticari defterleri üzerinde bilirkişi vasıtası ile yapılan inceleme sonucunda; kitabın baskı adedi, etiket fiyatı nazara alınarak yapılan hesaplamaya göre 198,33 TL olduğu kanaatine ulaşılmıştır.
Davalının, davacıya ait manevi haklardan umuma arz yetkisinin ihlali dolayısıyla ihlal edilen hakkın boyutu, davalının kusurun derecesi ve mali durumuna göre 20 bin TL manevi tazminatın yeterli ve dengeleyici olduğu hukuki ve vicdani kanaatine varılmıştır.
Davacının, davalı uhdesindeki kitaplara el konularak imhası talebi hususunda, yargılama sırasında söz konusu kitapların imha edilerek tutanak altına alındığı anlaşıldığından, karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
Davacının, davalı yanın özür metni yayınlanması yönündeki talebi yerine usule uygun olan mahkememiz kararının ilanına karar verilmiştir.
Davacının, aşamalardaki, avukat ile temsil edilmiş olsaydı bu avukata ödenecek ücretin, duruşmalara katılmak için ödediği uçak biletlerinin bedelinin kendisine ödenmesi taleplerinin; dava dilekçesinde netice-i talepte yer almaması, mahkememiz yargılamasına konu olmaması ve usule uygun olmaması nedenleri ile reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile;
-Davalının, davacıya ait eserden kaynaklanan mali ve manevi hakları ihlal ettiği anlaşıldığından, 198,33 TL maddi, 20.000,00 TL manevi tazminatın 27/05/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin tazminat taleplerinin reddine,
-Davalı uhdesinde bulunan "....." isimli davacıya ait eser vasfındaki basılı kitaplara el konularak davacıya teslim talebi hususunda, söz konusu kitapların yargılama sırasında davalı yanca imha edildiği anlaşıldığından karar verilmesine yer olmadığına,
-Hüküm özetinin masrafı davalı yandan karşılanmak suretiyle ulusal çapta yayın yapan tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde ilanına,
-Davacının fazlaya ilişkin taleplerinin reddine,
2-Alınması gereken 1.379,75 TL harçtan, peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.299,05 TL harcın, davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/2 maddesine göre, reddedilen maddi tazminat davası yönünden 301,67 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre reddedilen manevi tazminat davası yönünden 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafça yapılan 4.500,00 TL bilirkişi ücreti, 327,00 TL posta/tebligat masrafı olmak üzere toplam 4.827,00 TL yargılama giderinin, davanın kabul ve reddi oranında hesaplanan 2.408,12 TL'sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı tarafça yatırılan 80,70 TL peşin harç, 80,70 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 161,40 TL harç giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliyesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere davacının ve davalı vekilinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.23/11/2022

Katip ....
e-imzalıdır

Hakim ...
e-imzalıdır