BAKIRKÖY 1. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/190
KARAR NO : 2022/224

DAVA : Tasarım, Faydalı Model Belgesi ve FSEK'den Doğan Haklara
Tecavüzün Tespiti, Önlenmesi, Durdurulması, Giderilmesi, Tazminat
KARŞI DAVA : Faydalı Model Belgesi ve Tasarımın Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 29/07/2020
KARŞI DAVA TARİHİ : 05/10/2020
KARAR TARİHİ : 08/11/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 09/11/2022

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili şirketin her türlü soğutma cihazları yedek parçalarının ve sanayi tipi buzdolabı yedek parçalarının imalatını, ithalatını, ihracatını ve dahili ticaretini ve bunların tamirini, bakımını ve montajını yapmak amacı ile kurulan bir ticari işletme olduğunu, müvekkilinin ürettiği ürünlerin TPMK nezdinde marka, patent ve faydalı model belgesi tescillerini de sağladığını, bu bağlamda TPMK nezdinde .... sayılı faydalı model belgeleri ile ...sayı ile tescilli tasarımların müvekkili adına tescilli olduğunu, ancak hal böyle iken, müvekkilinin bu faydalı model ve tasarım tesciline konu ürünlerin ve görsellerin, davalının internet sitesinde kendi ürünü gibi bulundurduğunu, davalının müvekkiline ait olan eserleri, sitesinde izinsiz kullanarak ticari faaliyetine konu ettiğini, bu hususun tespit edilebilmesi için Mahkememizin .... Değişik İş sayılı dosyasında delil tespiti ikame edildiğini ve davalının söz konusu eylemlerinin müvekkilinin faydalı model, tasarım ve FSEK'den doğan haklarını ihlal ettiğini iddia ederek, müvekkilinin faydalı model, tasarım ve FSEK'den doğan haklarına tecavüzün tespitini, önlenmesini, durdurulmasını, giderilmesini, FSEK 68. maddesi uyarınca müvekkilinin uğradığı zararın üç katı tutarında şimdilik 1.000,00 TL maddi tazminat ile 20.000,00 TL manevi tazminatın, haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek avans faizi ile tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davacı vekili 27/09/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile, 1.000,00 TL olan maddi tazminat bedelini, 84.617,04 TL tutarında artırarak, harcını yatırmıştır.
CEVAP VE KARŞI DAVA ; Davalı - Karşı davacı vekili cevap ve karşı dava dilekçesi ile, müvekkilinin 31.12.2019 tarihinde işi
bırakma bildiriminde bulunduğunu, o tarihten bu yana “....
Ticaret-...” diye bir şahıs şirketi bulunmadığını, davacının dava dilekçesinde profillere tekabül
ettiği iddiasıyla andığı .... nolu tasarım tescil belgesinin dava dışı firmaya ait olduğunu,
profillerle ilgili olmadığını, başkasına ait kapı kolu tasarımının davacıya ait profil tasarımına
çevrilmesi gerektiğini, bu dönüştürmenin iddianın kendisini ve dayanak vakıaları
ilgilendirdiğini, bu nedenlerle dava dilekçesinin değiştirilmesi ve genişletilmesine cevaz
vermediklerini, davacı tarafın tüm tecavüz ve tazminat iddialarında zamanaşımı süresinin
dolduğunu, 04.04.2018 tarihi itibarıyla başlayıp devam eden davacının davalıya gönderdiği teklif
formları ve 03.02.2015 tarihi itibarıyla süregelen davacının davalıya kestiği faturalar sayesinde
davacının iddia ettiği sözde tecavüzlere 2015 yılından bu yana vakıf olduğunu, böylece
öğrenmeyle başlayan iki yıllık haksız fiil zamanaşımı süresinin değişik iş dosyasının ikame
edildiği 11.01.2020 tarihinde art arda birkaç defa dolduğunu, davacının fatura ve teklif formu
silsilesi dikkate alındığında, ilkine göre 2015 ikincisine göre 2018’den itibaren müvekkiline bizzat
sattığı ürünlerin müvekkili tarafından yeniden üçüncü kişilere satıldığını bildiğini, müvekkili ile
mütemadiyen internetten yazışan davacının müvekkilinin web sitesinde davacıdan aldığı faturalı
ürünleri pazarladığına vakıf olduğunu, davacının faturalara göre 2015 yılından itibaren
haksız rekabet davası açmayarak ve teklif formlarına binaen 2018’den bugüne değin
müvekkilinde haklı güven tesis ettikten sonra dava açmasının dava açma hakkının açıkça kötüye
kullanılması olduğunu, taraflar arasındaki uzun soluklu ve yoğun ticari ilişkinin dava konusu kilit ve menteşelerin alım-
satımını içerdiğini, anılan faturalarla müvekkiline kendi ürünlerini satmış olan davacının kendi
rızasıyla temadi vaziyette hukuka uygunluk sebepleri yarattığını, olayda hukuka aykırılık
bulunmadığı için ne haksız fiilden ne de tecavüzden bahsedilebileceğini, davacının dava konusu
ürünü bizzat geliştirmediğini, özellikle başka firmaların ürünlerinden taklit ettiğini, davacının
yaratıcı olmayıp İtalya’dan aldığı ürünleri bire bir taklit ederek Türkiye’de sınai hak belgelerine
konu ettiğini, davacının 16.07.2020 tarihli tedbir dilekçesinde ticaret hacminin büyük bölümünü
İtalyan firmaların doldurduğunu ikrar ettiğini, davacının FSEK anlamında esere sahip olmadığını, davasına
mesnet ettiği tasarım veya faydalı modellerden hiçbirinin zaten sınai hak belgesine konu edilecek
mertebede bile değilken, eser niteliğinde olmalarının mümkün olmadığını, davalının yedinde .... kodlu soğuk oda
kapı kilidine denk geldiği iddia edilen ... nolu faydalı model belgesinin ve ....
nolu tasarım tescil belgesinin, dosyaya sundukları deliller karşısında
yenilik ve ayırt edicilik niteliklerini taşımadığını, 2017 tarihli tescil belgesindeki tasarımların iki
adet kilitten oluştuğunu, davalının .... nolu tasarım tescilini yenilemeyince orada yer
alan kilitleri yıllar sonra dava konusu tasarım tesciline tekrar konu ettiğini, asıl davaya konu tüm faydalı modellerin yenilik unsurundan ve davacının davasında dayandığı tasarımların yenilik ve ayırt edicilik niteliklerinden yoksun olduklarını ileri
ileri sürerek, müvekkili aleyhine açılan asıl davanın reddi ile, ayırt ediciliği ve yeniliği bulunmayan davacı - karşı davalı adına tesclili .... faydalı model,
.... nolu tasarım, ... nolu faydalı model ve .... nolu tasarım, ...., ... tescil numaralı tasarım belgelerinin hükümsüzlüğünü talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Asıl dosyada dava, faydalı model, tasarım ve FSEK'den doğan haklara tecavüzün tespiti, önlenmesi, durdurulması, giderilmesi, maddi ve manevi tazminatın tahsili, karşı davada ise dava; Davacı - karşı davalı adına tescilli faydalı model belgesi ve tasarımların hükümsüzlüğü ve sicilden terkini taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu'ndan gelen kayıtlardan, ... ve .... tescil numaralı faydalı model belgeleri başvurusunun davacı karşı davalı adına yapıldığı anlaşılmıştır. Yine Türk Patent ve Marka Kurumu'ndan gelen kayıtlara göre, ... , ..., .... ve...tescil nolu tasarımların davacı adına tescilli olduğu anlaşılmıştır.

6769 Sayılı SMK'nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
6769 sayılı SMK'nın 141. Maddesi ile, patent veya faydalı model sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek, kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği ya da bilmesi gerektiği halde tecavüz yoluyla üretilen buluş konusu ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak, patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu usulü kullanmak veya bu usulün izinsiz olarak kullanıldığını bildiği ya da bilmesi gerektiği hâlde buluş konusu usulle doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünlerle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak, patent veya faydalı model hakkını gasp etmek ve patent veya faydalı model sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmenin, patent ve faydalı model belgesine tecavüz oluşturacağı belirtilmiştir.
5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 84. Maddesi ile, bir işareti, resim veya sesi, bunları nakle yarayan bir alet üzerine tespit eden veya ticari maksatlarla haklı olarak çoğaltan yahut yayan kimse, aynı işaretin, resmin veya sesin üçüncü bir kişi tarafından aynı vasıtadan faydalanılmak suretiyle çoğaltılmasını veya yayımlanmasını men edebileceği, tevacüz eden tacir olmasa bile birinci fıkra hükmüne aykırı hareket edenler hakkında haksız rekabete mütaallik hükümlerinin uygulanabileceği, eser mahiyetinde olmıyan her nevi fotoğraflar, benzer usullerle tesbit edilen resimler ve sinema mahsulleri hakkında da bu madde hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış olduğu 05/07/2021 havale tarihli raporda sonuç olarak, faydalı model incelemesi neticesinde; karşı davada,
davalıya ait 04.10.2013 başvuru tarihli ve .... no.lu faydalı model belgesinin
istemlerindeki unsurların hepsini başvuru tarihinden önce gösteren bir delil görülmediği
ve hükümsüzlük koşullarının oluşmadığı,
davalıya ait 30.12.2014 başvuru tarihli ve .... başvuru faydalı model
belgesinin bağımlı istemlerinden sadece ... no.lu istemlerin yenilik kriterini
karşıladığı, istem ... içinse kısmi hükümsüzlük koşullarının oluştuğu,
asıl davada,
davacıya ait TR .... nolu faydalı model belgesinin koruma kapsamını
belirleyen ana istemdeki unsurların hepsini içeren bir ürün/numune tespit edilememiş
olup, sunulan deliller üzerinden faydalı model hakkına ihlal olmadığı,
davacıya ait .... nolu faydalı model belgesine yönelik ihlal iddiasının
sadece karşı davada ayakta kaldığı-hükümsüzlük şartlarının oluşmadığı tespit edilen, ... nolu istemler yönünden ileri sürülebileceği, olayda koruma kapsamını
belirleyen ana istemdeki unsurların hepsini içeren bir ürünün/numunenin tespit
edilmediği, sunulan deliller üzerinden faydalı model hakkına ihlal olmadığı, tasarım incelemesi neticesinde, karşı davada,
davalıya ait ... ....nolu, ... ve ...nolu, .... ve ....
nolu ve ... ... ve .... nolu tasarım tescillerinin başvuru tarihleri
itibarıyla koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı, davalıya ait .... - ... ve .... numaralı tasarım tescillerinin başvuru
tarihi itibarıyla koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu, asıl davada,
davacıya ait .... nolu tasarım tescili ile davalının .... kodlu ürünü, davacıya ait .... nolu tasarım tescili ile davalının .... kodlu ürünü,
davacıya ait .... nolu tasarım tescili ile davalının ... kodlu
ürünleri,
davacıya ait .... nolu tasarım tescili ile davalının .... kodlu ürünü,
davacıya ait .... nolu tasarım tescili ile davalının .... kodlu ürünü, davacıya ait .... nolu tasarım tescili ile davalının .... kodlu ürünü
arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yaratılan genel izlenimde belirgin farklılıklar
bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıkları, asıl davada davacının FSEK’e dayalı iddia ve talebi yönünden, davacının ... no ile Kültür ve Turizm Bakanlığı nezdinde kayıt-tescil ettirdiği 02.09.2014
tarihli .... Projeleri” türü ile ifade edilen Katalog dosyada bulunmadığı, davalının
işbu katalogdan kopyalama yapıp yapmadığı, katalog sayfalarını-görsellerini kullanıp
kullanmadığı yönünde bir inceleme yapılamadığı, davacı, kataloğun hangi sayfalarına, hangi
sayfalarındaki görsellere, bunların dava konusu tasarımların hangilerine ilişkin olduğuna,
başka tasarımlara ilişkin olup dava konusu mu edildiklerine dair somut verileri de ortaya
koymadığı için, davacının iddia ettiği FSEK m.84 hükmünün olayda uygulanma olanağı
değerlendirilemediği, asıl davada davalının ileri sürdüğü hakkın tükenmesi savunması yönünden, davalı faturaları incelenmeden, satışını yaptığı ürünlerin davacıdan satın aldığı ürün adedi ile
örtüşüp örtüşmediğini belirlemenin mümkün olmadığını, Davacının hak sahibi olduğu kabul
edildiğinde bile, davalının üçüncü kişilere davacıdan satın aldığı... , .... ,....
kodlu ürünleri satıp satmadığının mali inceleme gerektiren bir konu olduğu kanaati ile, davalının hakkın tükenmesi savunması (SMK m.152/f.1) hakkında Heyetimizce net bir tespite ulaşılması
mümkün olmadığı, belirtilmiştir.
Bilirkişi heyetine mali müşavir bilirkişi de dahil edilerek, bilirkişi heyetine mahallinde taraf ticari defterleri ve ürünleri de inceleme yetkisi de verilerek, taraf itirazlarını karşılar, davalı kullanımının hakkın tüketilmesi kapsamında olup olmadığını değerlendirir ve nihai olarak davacının isteyebileceği maddi tazminat tutarını gösterir ek rapor tanzimi istenilmiş olup, heyet tarafından hazırlanan 30/03/2022 havale tarihli ek raporda sonuç olarak, asıl ve karşı davalarda, dava konusu faydalı modellerle ilgili kök raporda varılan kanaat ve
sonuçtan dönülmesini gerektiren bir durumun tespit edilmediği; buna göre, karşı davada, davalıya ait 04.10.2013 başvuru tarihli ve .... nolu faydalı model
belgesinin istemlerindeki unsurların hepsini başvuru tarihinden önce gösteren bir delil
görülmediği ve hükümsüzlük koşullarının oluşmadığı ve davalıya ait 30.12.2014 başvuru tarihli ve
TR .... başvuru faydalı model belgesinin bağımlı istemlerinden sadece .... ve ....
no.lu istemlerin yenilik kriterini karşıladığı, istem ... ve ... içinse kısmi hükümsüzlük
koşullarının oluştuğu,
asıl davada, davacıya ait TR .... no.lu faydalı model belgesinin koruma kapsamını
belirleyen ana istemdeki unsurların hepsini içeren bir ürün/numune tespit edilememiş olup,
sunulan deliller üzerinden faydalı model hakkına ihlal olmadığı ve davacıya ait TR...
no.lu faydalı model belgesine yönelik ihlal iddiasının sadece karşı davada ayakta kaldığı-
hükümsüzlük şartlarının oluşmadığı tespit edilen .... ve .... no.lu istemler yönünden ileri
sürülebileceği, olayda koruma kapsamını belirleyen ana istemdeki unsurların hepsini içeren bir
ürünün/numunenin tespit edilmediği, sunulu deliller üzerinden faydalı modele ihlal olmadığı,
yönündeki tespit ve değerlendirmelerin muhafaza edildiği, dava konusu tasarımlarla ilgili olarak kök ve ek raporda karşı dava yönünden, hükümsüzlüğü talep edilen davacı/karşı davalıya ait .... ve .... ve ...,
.... ve ... numaralı tasarım tescillerinin başvuru tarihleri itibarı ile koruma şartı olan
yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı ve hükümsüzlüğü talep edilen
davacı/karşı davalıya ait ..... ve ... tescil nolu profil
tasarımlarının tescil için aranan "görülebilir olma” koşulunu yerine getirmemeleri nedeniyle
hükümsüzlük talebinin haklılığının gündeme geldiği yönünde kanaat ve sonuca ulaşıldığı, davacının ... kod no.lu ürünü .... nolu tasarım tescili (davalının ... kodlu ürünü)
yanında, hükümsüzlük koşullarının oluştuğu değerlendirilen, davacıya ait .... numaralı
tasarım tescili ile de uyuşmaktadır. Mali incelemede davalının bu ürünü (... kodlu) davacıdan
aldığı, davalının belgelerine göre girişlerin 105 adet çıkışların 105 adet olduğu, davalının elinde bu
üründen stoklarında olmadığının tespit edildiği, bu durumun hakkın tükenmesi kapsamında
düşünülebileceği, Hakkın tüketilmesi ilkesinin istisnalarından biri olarak
görülen “ürünün yetkili satıcısı izlenimi verilmesi” durumunun söz konusu olduğuna dair dosyada
herhangi bir bilgi-delil de bulunmadığı, davacının .... nolu tasarım tescilinin hükümsüzlük koşullarının oluştuğu değerlendirilmiş
olup, Mahkemece hükümsüzlük kararı verilirse, davacının, dava konusu .... kodlu ürüne
dayalı olarak (davalının ... kodlu ürünü) tecavüz iddiasında bulunamayacağı sonucuna
varılacaktır. Öte yandan, mali incelemede, davalının belgelerine göre ürün girişlerinin 2.112 adet
çıkışların 1.870 adet olduğu, stoklarında 240 adet ürün kaldığı tespit edilmiştir. Mali incelemeye göre, davalı bu ürünü davacıdan ve üçüncü kişilerden satın almış ve üçüncü kişilere sattığı, üçüncü kişilerden alıp satmış olduğu ürünlerin ve/veya stoktaki ürünlerin (davacıdan satın alınan
ürünler olmaması durumunda) tecavüze konu olması, davacının .... no.lu tasarım
tescilinin yeni ve ayırt edici olmadığının bu sebeple hükümsüzlük koşullarının oluştuğunun tespit
edilmiş olması sebebiyle, Mahkemece hükümsüzlük kararı verilmesi durumunda mümkün
olmayacağı, bu ürün yönünden de yetkili satıcı izlenimi verildiğine dair bir bilgiye-delile dosyada
rastlanılmadığı, hükümsüzlük ve tecavüz konusundaki karar ve takdirin mahkemeye ait olduğu, mahkeme tarafından, davacıya ait -yeni ve ayırt edici olmadığı değerlendirilen- ... nolu tasarım tescilinin hükümsüzlüğüne karar verilirse, davacının, .... kodlu ürününe
dayanarak (davalının ... kodlu ürünü) da yine tecavüz iddiasında bulunamayacağı sonucuna
varılacağı, mali incelemede, dava konusu... kodlu davacı ürününün davalının belgelerine
göre girişinin 1.634 adet çıkışının 2.720 adet olup, 1.086 adet ürünün girişi olmadan çıkışı olduğunun tespit edildiği, 1.086 adet ürünün davacıdan/üçüncü kişilerden alınan davacı ürünleri olmadığı
tespit edilmiş olmakla, Mahkeme davacıya ait.... nolu tescilin hükümsüzlüğüne karar vermezse, davalının bu ürün satışının hakkın tükenmesi kapsamında değerlendirilmesi
mümkün olmayacak, davacının tescilli tasarım hakkına tecavüzün şartlarının oluştuğu sonucuna
varılabileceği, hükümsüzlük ve tecavüz konusundaki karar ve takdirin mahkemeye ait olduğu,
heyetin mali müşavir üyesi, mahkeme tazminat hesaplanması yönünde karar verilmesi
durumunda hesaplama için davacının emsal bir lisan sözleşmesi sunması veya İTO’dan müzekkere
ile lisans oranı hakkında görüş istenmesi halinde hesaplama yapılabileceğini değerlendirdiğini, asıl davada davacının, ... kayıt-tescil numaralı 02.09.2014 tarihli belgeye ait kataloğa
dayanarak ileri sürdüğü, FSEK m.84’e göre TTK’nın haksız rekabet hükümleri uyarınca ihlal ve
korunma iddiasının mücerret bir beyan olarak kaldığı, ispata muhtaç olduğu, belirtilmiştir.
İstanbul Ticaret Odası Başkanlığı'ndan, dava konusu her bir tescilli tasarım ve faydalı model belgesinin, dava tarihi olan 2020 yılı itibariyle emsal olabilecek lisans bedelleri cep edilerek, tazminat yönünden ek rapor tanzimi için dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiş olup, heyet tarafından hazırlanan 14/07/2022 havale tarihli ek raporda sonuç olarak, İTO’dan müzekkere ile lisans oranı hakkında görüş bildirilmediği, Mahkeme’ye yasal takdir hakkını kullanımında yardımcı olunması (fikir
verme veya belirleyici olması) bakımından, dava konusu tasarımlar için davacının
yapmış olduğu satışlara göre %1 ve maksimum % 4 olduğu öngörülerek, % 1 ve
katları şeklinde yapılan hesaplamaya göre SMK 151/2-c ‘’Sınai mülkiyet hakkına tecavüz
edenin bu hakkı bir lisans sözleşmesi ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması hâlinde
ödemesi gereken lisans bedeli.’’ hükmü uyarınca davacının davalıdan talep edebileceği
maddi tazminat tutarının 84.617,04 TL ile 338.468,16 TL arasında olduğu,
davalının elde ettiği gelire göre %5 ve maksimum % 20 olduğu öngörülerek % 5 ve
katları şeklinde yapılan hesaplamaya göre SMK 151/2-c ‘’Sınai mülkiyet hakkına tecavüz
edenin bu hakkı bir lisans sözleşmesi ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması hâlinde
ödemesi gereken lisans bedeli.’’ hükmü uyarınca davacının davalıdan talep edebileceği
maddi tazminat tutarının 62.180,55 TL ile 248.722,20 TL arasında olduğu belirtilmiştir.

Öncelikle karşı dava yoluyla ileri sürülen hükümsüzlük davası yönünden yapılan değerlendirmede; dosya kapsamı deliller, bilirkişi rapor ve ek raporu birlikte değerlendirildiğinde; davalıya ait 04.10.2013 başvuru tarihli ve TR.... nolu faydalı model
belgesinin istemlerindeki unsurların hepsini başvuru tarihinden önce gösteren bir delil sunulamadığı ve resen'de tespit edilemediği görülmekle , hükümsüzlük koşulları oluşmadığından bu faydalı model yönünden davanın reddi gerekmiştir. Davacı - karşı davalıya ait 30.12.2014 başvuru tarihli ve
TR .... başvuru faydalı model belgesinin bağımlı istemlerinden sadece....ve ....
no.lu istemlerin yenilik kriterini karşıladığı, .... nolu bağımsız istem ile .... ve .... nolu bağımlı istemlerin ise sunulan ve tespit edilen yenilik kırıcı buluşlar arasında yeni olmadıkları anlaşılmakla bu istemler yönünden kısmı hükümsüzlüğe karar vermek gerekmiştir. Hükümsüzlüğü talep edilen davacı/karşı davalıya ait ... ve.... ve ....,
.... ve ....numaralı tasarım tescillerinin başvuru tarihleri itibarı ile koruma şartı olan
yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı ve hükümsüzlüğü talep edilen davacı/karşı davalıya ait ... ve ... tescil nolu profil
tasarımlarının tescil için aranan "görülebilir olma” koşulunu yerine getirmemeleri nedeniyle
hükümsüzlük koşullarının oluştuğu anlaşılmakla, davanın kabulü ile hükümsüzlüğe karar vermek gerekmiştir.
Asıl dava yönünden yapılan değerlendirmede; dosya kapsamı deliller ve bilirkişi raporu ile ek raporları birlikte değerlendirildiğinde; davalıya ait olduğu ileri sürülen ürünler arasında davacıya ait TR... no.lu faydalı model belgesinin koruma kapsamını
belirleyen ana istemdeki unsurların hepsini içeren bir ürün/numune tespit edilememiş olup,
sunulan deliller üzerinden faydalı model hakkına ihlal olmadığı ve davacıya ait TR ....
no.lu faydalı model belgesine yönelik ihlal iddiasının sadece karşı davada ayakta kaldığı-
hükümsüzlük şartlarının oluşmadığı tespit edilen koruma kapsamını belirleyen ana istemdeki unsurların hepsini içeren bir
ürünün/numunenin tespit edilmediği, bu itibarla sunulu deliller üzerinden faydalı modele ihlal olmadığı sonuç ve kanaatine varılarak davacının faydalı modellere dayalı talebi yönünden dava reddedilmiştir. Davacının dayanak tasarım tescilleri yönünden ise, hükümsüzlüğe karar vermiş olmakla, hükümsüzlük baştan beri sonuç doğuracağından ve sahibine herhangi bir hak bahşetmeyeceğinden davacının tasarım tesciline yönelik tecavüze dair davasının da reddi gerekmiştir. Davacının,.... kayıt-tescil numaralı 02.09.2014 tarihli belgeye ait kataloğa
dayanarak ileri sürdüğü, FSEK m.84’e göre TTK’nın haksız rekabet hükümleri uyarınca ihlal ve
korunma iddiasının mücerret bir beyan olarak kaldığı, ispatlanamadığı anlaşılmakla, bu talep yönünden de dava reddedilmiştir.
Bu itibarla asıl davanın tümden reddine, karşı davanın ise yukarıda belirtilen sebeplerle kısmen kabul, kısmen reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
A-ASIL DAVA YÖNÜNDEN :
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 358,63 TL harç ile 1.086,42 TL tamamlama harcının toplamı 1.445,05 TL harçtan, alınması gerekli 80,70 TL ilam harcının mahsubu ile, 1.364,35 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen tasarımdan doğan haklara tecavüz davası nedeniyle hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen faydalı model belgesinden doğan haklara tecavüz davası nedeniyle hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen FSEK'den doğan haklara tecavüz davası nedeniyle hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesinin 13/4 maddesi gereğince, reddedilen maddi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Davacı tarafından mahkememizin .... d.iş dosyası ve işbu dosyada yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
B-KARŞI DAVA YÖNÜNDEN :
1-Davalının karşı davasının KISMEN KABULÜNE, davacı - karşı davalı adına tescilli ... , .... , ..... ve .... tescil nolu tasarımların hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine,
2-Davalı karşı davacı adına tescilli.... tescil nolu faydalı model belgesinin .... nolu bağımsız istemi ile .... ve ... nolu bağımlı istemler yönünden hükümsüzlüğüne, diğer bağımlı istemler yönünden davanın reddine,
3-Davalı karşı davacı adına tescilli .... tescil nolu faydalı modelin hükümsüzlüğüne dair talep yönünden davanın reddine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 80,70 TL ilam harcından, 54,40 TL peşin harcın mahsubu ile, 26,30 TL bakiye karar harcının, davacı - karşı davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen tasarımın hükümsüzlüğü davası nedeniyle hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davacı-karşı davalıdan alınarak, davalı-karşı davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü davası nedeniyle hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davacı - karşı davalıdan alınarak, davalı-karşı davacıya verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen faydalı modelin hükümsüzlüğü davası nedeniyle hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davalı - karşı davacıdan alınarak, davacı - karşı davalıya verilmesine,
8-Davalı-karşı davacı tarafından yapılan 108,80 TL harç giderinin, davacı - karşı davalıdan alınarak, davalı - karşı davacıya verilmesine,
9-Davalı-karşı davacı tarafından yapılan 56,25 TL tebligat - tezkere masrafı ve 3.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.056,25 TL yargılama giderinin, davanın kabul - red oranına göre 2.292,18 TL'nin, davacı - karşı davalıdan alınarak, davalı - karşı davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
10-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan avansın ilgilisine iadesine,
11-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup usulen anlatıldı.08/11/2022
Katip ...
e-imzalıdır

Hakim ...
e-imzalıdır