ANKARA 5. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. ANKARA 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/299 Esas
KARAR NO : 2022/298

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımla İlgili Kurum Kararlarının İptali-Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğü)
DAVA TARİHİ : 25/11/2021
KARAR TARİHİ : 16/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 16/12/2022
Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımla İlgili Kurum Kararlarının İptali-Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğü) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili 25/11/2021 harçlandırma tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin uzun yıllardan beri mutfak araç gereçleri sektöründe faaliyet gösterdiğini, ... markası adı altında tüketici nezdinde bilindiğini, aranan ve tanınmış bir mağazacılık zinciri oluşturulduğunu, müvekkilinin 2019 yılında “...” ibaresini marka olarak 2019/23831 numara ile Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde tescil ettirdiğini, markasını işyerlerinde, reklam panolarında, tabela ve reklam vasıtalarında kullandığını, müvekkilinin bu marka ile halen hem üretim hem de pazarlama faaliyetlerine devam ettiğini ve kendisine iyi bir pazar payı oluşturduğunu, müvekkilinin markasını öne çıkaran ve bilinirliğini, tanınmışlığını perçinleyen ürünlerin başında ise 2019/07052 başvuru/tescil numaralı ... tescil numaralı 07-05 Locarno sınıfında yer alan tasarımları ile Sınai Mülkiyet Kanunu ve ilgili yönetmelikler ile korunan temizlik kovasının geldiğini, davalı şirket tarafından 20.11.2020 başvuru tarihli, 24.12.2020 yayım tarihli ve 355 sayılı resmi bültende yayınlanan 2020/08604-1 sıra nolu tasarım ile TÜRKPATENT nezdinde tasarım başvurusu gerçekleştirildiğini, davalı yanın, müvekkilinin tescilli ürün ve tasarımın birebir aynısını tescil ettirmek için 20.11.2020 tarihinde başvurduğunu, daha evvel kamuya sunulan ve tescili alınan tasarım üzerinde haksız yere tescil alma yoluna gittiğini, söz konusu tasarım tescilinin iptal edilmesi gerektiğini ve müvekkilinin tasarımları ve patentine yönelik ihlaller içermesi nedeniyle de hükümsüz kılınması gerektiğini, tasarımlar yan yana getirildiğinde bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı izlenim itibariyle ayırt edilemeyecek derecede birebir aynı olduğunu, müvekkili adına tescilli ve dava dilekçesinde detaylı bilgileri verilen tasarım ve patentlerde bulunan “temizlik kovası” ürününe ait tasarım ve buluş özelliklerinin, iptal ve hükümsüzlüğe konu tasarım tesciline sahip firmanın üretip “...” adı ile satışa çıkardığını, Tüyapta düzenlenen ... ev ve mutfak eşyaları fuarında tanıtıma çıkarıldığını, ürün kutusundaki yazımlarının, şekillerinin, ambalajlarının işlevlerinin, müvekkili tasarımları ile birebir aynı ve halk nezdinde karıştırılabilir olduğunun tespit edildiğini, buna yönelik olarak müvekkili tarafından Bakırköy 2. Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nden ... D.İş dosyası kapsamında delil tespiti işleminin gerçekleştirildiğini ve alınan bilirkişi raporunda davalı tasarımının müvekkili tasarımı ile benzer olduğunu ve yine davalının incelenen tasarımının, müvekkilinin 2019/07052 nolu “Temizlik Kovası ve Çalışma Mekanizması” buluş başlıklı patent belgesinin koruma kapsamında olduğu sonuç ve kanaatine varıldığını, ekte sunulan karşı tarafa ait ürün görsellerinden ve kutu formundan da görüleceği üzere büyük punto ve tanıtım amaçlı görsellerde müvekkili şirketin yarattığı “kirli su, temiz su, kurulama haznesi, ergonomik kapak kilitleme, darbe önleyici tampon, açılır kapanır sabit tıpa, üst tahliye süzgeci, kaydırma zemin tutucu, kirli su tahliye kanalı, yanlış kullanım önleyici rampa, ergonomik kulp” gibi tanıtım sloganlarının haksız olarak kullanıldığını, tasarım ve patent hakkına tecavüz yaratır biçimde “yıkama, kurulama, durulama şeklinde bölmeleri, kapak kilitleme, tahliye süzgeci, ergonomik kulp, kaydırmaz stoper, su tahliye tıpaları” şeklinde ürün kutusu üzerinde kamuya sunduğunu, kovanın 3 bölme olma özelliğinin dünyada ilk kez müvekkilinin tasarımına özgü bir özellik olduğunu, davalı yanın tasarımı gerçekleştirirken ürününe hiçbir ayırt edici özellik katmadığını iddia ederek; müvekkili şirketin, davalı yanın kötü niyetli girişimleri sebebi ile uğradığı zararların tazmini anlamında maddi ve manevi tazminat davası da dahil olacak şekilde her türlü hukuk davası açma haklarının saklı kalmak kaydıyla; 2020/08624 başvuru/tescil numaralı ve 24.12.2020 tarihli 355 nolu bültenin 07-05 locarno sınıfında yayımlanan “... temizlik kovası”nın Endüstriyel Tasarımları- Bülteninde yayınlanan tasarımın kanun gereğince yenilik ve ayırt edicilik kriterlerinden yoksun olması sebebiyle tescile itiraza ilişkin YİDK tarafından verilen ret kararının iptal edilmesini ve tasarımın sicilden terkinini, söz konusu tasarımın müvekkili tasarımları ve patentleri ile ayırt edilemeyecek kadar benzer olması, yenilik unusurunun bulunmaması vd. sebepler ile SMK hükümlerine uygun olmadığından ötürü hükümsüzlüğünü, davalı yönünden SMK 159/2-a ve b bentleri kapsamında davalının sınai mülkiyet hakkına tecavüz teşkil eden satış, üretim, tedarik fiillerinin önlenmesi ve durdurulmasını, sınai mülkiyet hakkına tecavüz edilerek üretilen veya ithal edilen tecavüze konu ürünlere, bunların üretiminde münhasıran kullanılan vasıtalara ya da patenti verilmiş usulün icrasında kullanılan vasıtalara, tecavüze konu ürünler dışındaki diğer ürünlerin üretimini engellemeyecek şekilde Türkiye sınırları içinde veya gümrük ve serbest liman veya bölge gibi alanlar dahil, bulundukları her yerde el konulmasını ve bunların yediemin vasıtasıyla saklanmasını, davalının e-ticaret sitelerinde tüketicilere satış yapmaması yönünde ve üçüncü kişilere devredilmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve TÜRKPATENT’e bildirilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı TÜRKPATENT vekili 08/12/2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Başvuru konusu 2020 08604/1 sıra numaralı tasarım ile itiraza mesnet gösterilen 2019 02802/1, 2019 02802/2, 2019 02802/3, 2020 04930/1, 2020 04930/2, 2020 04930/3 sıra numaralı tasarımlar ile 2019 07052 sayılı patent tescilinde yer alan ürün görsellerinin genel izlenim itibariyle farklı olduğunu ve başvuru konusu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı nezdinde ayırt edici nitelikte olduğu kanaatine varıldığını, bilgilenmiş kullanıcının kıyaslama yaparken iki tasarımın kendisinde uyandırdığı genel intibaya bakacağını, bu genel intibanın dikkate alındığında dava konusu tasarımda ayırt ediciliğin ve yenilik unsurunun bulunduğu; itiraza mesnet tasarımların ve görsellerde yer alan temizlik kovası tasarımlarından farklılık arz ettiğini, dava konusu YİDK kararının hukuka uygun olduğunu, davacı yan iddialarının herhangi bir somut veriye dayanmadığından reddedilmesi gerektiğini ileri sürerek; davanın tüm istemler yönünden reddedilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Plastik San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili 18/01/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin 09.03.2004 tarihinde kurulduğunu, temizlik gereçleri üretimleri imalatı ve ihracatı alanlarında faaliyet gösterdiğini, grup firma olan ... Plastik İhr. ve Paz. Tic. Ltd. Şti.nin de 30.12.2011 tarihinde kurulduğunu ve müvekkili şirketin imalatını yaptığı ürünlerin satış, pazarlama ve ihracatını yaptığını, müvekkili şirketin her ne kadar 2004 yılı itibariyle kurulmuş ise de yetkilisi Haşim ...’in ticari faaliyetlerine ve markalaşma çabalarına 1988 yılında başladığını, şirketlerin kurulumunun sonradan gerçekleştiğini, müvekkili şirketin bu şekilde 30 yıldan uzun süredir başta ... ve ... olmak üzere tescilli markalarıyla, özgün tasarım, faydalı model ve patent tescilleriyle ticari faaliyetlerde bulunduğunu, sektörde öncü firmalar arasında yer aldığını, tüketiciler ve müşteriler tarafından tercih edildiğini, itibar gördüğünü, müvekkili şirketin TPMK nezdinde 24 adet markası, 91 adet tasarımı, 14 adet faydalı modeli ve 1 adet patent tescilinin bulunduğunu, bunlardan 12 tasarım, 4 faydalı model ve 1 adet patent tescilinin temizlik kovası ve tablet ... ürünlerine ilişkin olduğunu, dava konusu 2020/08604 tescil nolu tasarımın da bu temizlik kovası ürünlerinden biri olduğunu, müvekkili şirketin dava konusu temizlik kovası da dahil olmak üzere tüm ürünlerinde kendine özgü tasarımlar kullandığını ve ürünleri kendi markaları ile piyasaya sürdüğünü, tasarımlarında da markalarında da piyasadaki diğer ürünlerden ayırt edilmeyi sağlamaya özen gösterdiğini, dava konusu ürünün zemin temizliğinde kullanılan, tablet ... ve temizlik kovası olarak adlandırılan, kova, kapak ve ... ana parçalarından oluşan, dikdörtgen mopun dikey şekilde kapaktaki kanallardan kovaya batırılarak yıkanmasını, sıkılmasını ve durulanmasını sağlayan, kova içerisinde de su kanalları olan, Türkiye’de ve dünyada birçok ülkede çeşitli firmalar tarafından farklı markalar ve farklı tasarımlarla piyasaya sürülmüş olan bir temizlik gereci olduğunu, ürünler arasında benzerlik olarak ileri sürülen birtakım görsel unsurların ise, zaten ürünün niteliği gereği var olması gereken zorunlu unsurlarla ilgili olduğunu ve bu unsurların ayırt edicilik değerlendirmesinde dikkate alınmasının mümkün olamayacağını, dava dilekçesinde, müvekkili şirkete ait 2020/08604 tescil nolu tasarımın davacı şirkete ait 2019/02802 ve 2020/04930 tescil nolu tasarımlara benzer olduğu ve tasarım haklarının ihlal edildiği iddialarının haksız olduğunu, ekte sunulan CD içerisinde dosyaya konu taraf ürünlerinin bariz farklılıklarının görüldüğü fotoğrafların sunulduğunu, foroğraflar ve ürün örnekleri incelendiğinde; tasarımların farklı olduğunun görüleceğini ve bilirkişi incelemesi yaptırıldığında farklılıkların tespit edileceğini, müvekkili şirketin dava konusu ürünün, kova, kapak, kova ile kapağı tutturan klips ve taşıma kulpları olmadan, kapakta mopun dikey şekilde gireceği ve mopun boyutu ile şekliyle birebir uyumlu ... giriş kanalları olmadan, kapakta ızgara şeklinde su tahliye delikleri olmadan ve kovanın alt kısmında su tahliyesi için delikler ve tıpalar olmadan tasarlanmasının ve üretilmesinin mümkün olmadığını, piyasadaki tüm diğer aynı amaçla üretilen ürünlerde yine bu parçaların bulunduğunu, bunların ürünün niteliği ve işlevi gereği olması zorunlu unsurlar olduğunu, bu hususların benzerlik olarak değerlendirilemeyeceğini, delil tespiti dosyasındaki raporun eksik araştırma ile yapıldığını, müvekkili şirkete ait 2020/08604 tescil nolu tasarıma ilişkin belgelerin incelenmediğini, ürünlerin görsel özelliklerinin karşılaştırılmasında belirgin farklılıkların hiç dikkate alınmadığını, raporda sadece ürünler arasında benzer olduğu iddia edilen yönlere değinildiğini, söz konusu bilirkişi raporunun huzurdaki davada delil olarak kabul edilmesi ve hükme esas alınmasının mümkün olamayacağını, mahkemece alanında uzman bilirkişi tayin edilerek ayrıntılı izah edilen hususlar dikkate alınarak, ürünlerin örnekleri karşılaştırılmak suretiyle inceleme yapılması ve rapor alınması gerektiğini ileri sürerek; davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
UYUŞMAZLIK:
Dava, 5000 sayılı Patent ve Marka Vekilliği ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun m.15/C hükmüne göre açılan YİDK Kararının İptali ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu m.77 hükmüne göre açılan Tasarımın Hükümsüzlüğü istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Davalı kurumun tesis ettiği ... sayılı YİDK kararının hukuka uygun olup olmadığı, davalı şirkete ait 2020 08604/1 sayılı tasarımın yeni ve ayırt edici olup olmadığı, söz konusu tasarımın hükümsüzlüğünün gerekip gerekmediği, hususlarına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Davanın açılmasını müteakip tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, tasarım tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, Bakırköy 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin 2022/40 Esas, Bakırköy 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin 2021/626 Esas ve Bakırköy 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin ... D.İş sayılı dosyaları UYAP ortamında temin edilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, hak düşürücü süre bakımından eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, maddi vakıalar hususunda bilirkişi raporu aldırılmış, 06/08/2015 tarih 29437 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik'in 201/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraflara tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İşlem dosyasının tetkikinde; Davalı şirketin 20.11.2020 tarihinde 2020/08604 sayılı tasarım başvurusunda bulunduğu, Tasarımlar Dairesi Başkanlığı'nın 24.12.2020 tarihli 355 sayılı Resmi Tasarım Bülteni'nde başvurunun yayımlandığı, davacının 2019 02802/1, 2019 02802/2, 2019 02802/3, 2020 04930/1, 2020 04930/2, 2020 04930/3 sıra numaralı tasarımlar ile 2019 07052 sayılı patent tescilinde yer alan ürün görselleri karşısında yeni ve ayırt edici olmadığı iddiasıyla yayına itiraz ettiği, davalının itiraza karşı görüş ibraz ettiği, Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulunun ... sayılı kararı ile; "İtirazın reddine ve 2020 08604/1 sıra numaralı tasarımın tescilinin devamına” şeklinde oybirliği ile karar verdiği, verilen kararın davacı marka vekiline 27.09.2021 tarihinde tebliğ edildiği, yasal iki aylık hak düşürücü süre içinde eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Tasarım, bir ürünün veya onun bir kısmının görmek veya dokunmak gibi insan duygularıyla fark edilen görünümüdür. Görünüm, ürünü veya onun üstündeki süslemeyi oluşturan çizgilerin, özel şekillerin, çevre çizgisinin, renklerin, biçimin ve/veya malzemenin sonucudur.
6769 sayılı SMK’nın 56. maddesinde koruma koşulları düzenlenmiş olup, bir tasarımın tescili için yeni ve ayırt edici nitelikte olması gerektiği vurgulanmıştır. 6769 sayılı SMK’nın 56/4. maddesine göre bir tasarımın “yeni” olması o tasarımın aynısının daha önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış olması anlamına gelir. Eğer herhangi iki tasarım arasında sadece küçük ayrıntıda farklılık varsa o tasarımlar aynı kabul edilir. Yenilik değerlendirmesinde temel alınan kriter mutlak yenilik, yani dünyada yenilik ilkesidir. Yenilik mutlaktır; çünkü, tescili istenen tasarımın aynısının kamuya sunulması halinde, Türkiye’de dünyanın neresinde, ne zaman yapılmış olursa olsun, yenilik ortadan kalkar. Bundan tescil başvurusunda bulunan tasarımcının haberinin bulunup bulunmaması, hiçbir etki yapmaz.
Ayırt edicilik kriterini düzenleyen 56/5. Madde uyarınca, “Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim; a) Tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce, b)Tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir.” Bir tasarımın ayırt edici nitelikleri o tasarıma has, yani sadece o tasarıma ait özelliklerdir. Yine 56/5. maddeye göre tasarımlar arasındaki kıyaslama bilgilenmiş kullanıcı tarafından yapılacak olup, 56/6. maddeye göre ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınacaktır.
Bilgilenmiş kullanıcı, tasarımı kullanarak bilgi sahibi olmuş, tasarımı tanıyan, deneyim sahibi kullanıcı demektir. Bilgilenmiş kullanıcı, sıradan bir kullanıcının gözden kaçırabileceği tasarımın önemli özelliklerini fark eder. Ama bir tasarım uzmanı kadar da bilgi birikimine sahip olmadığı için ayrıntılarla ilgilenmez.
Seçenek özgürlüğü kavramı ile ilgili olarak, koruma dışı hallerin değerlendirildiği 58/2. Maddede “Koruma kapsamının değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınır.” ifadesi yer almaktadır. Bir ürün, tasarımcısına ne kadar seçenek özgürlüğü bırakıyorsa koruma kapsamı da o denli genişler; seçenek özgürlüğü ne denli darsa koruma kapsamı da o denli daralır. Bir ürün işlevini yerine getirebilmesi için ancak belirli bir şekilde tasarlanması zorunluysa, bu ürünün tasarımı hiç koruma görmez.
Belirtilen açıklamalar ışığında tarafların iddia ve savunmaları, tasarım işlem dosyası, itiraza/hükümsüzlüğe mesnet gösterilen dokümanlar, hukuki nitelendirme hariç maddi tespitler barındıran bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamına göre;
Somut olayda dava konusu tasarım “... TEMİZLİK KOVASI” tasarımıdır. Bilirkişi raporunda yer verilmiş dava dışı tasarım örnek ürünleri incelendiğinde; ürünlerin, temiz ve kirli suyun ayrı ayrı bulunabileceği haznelere, bu haznelerin girişinde mopun suyunun sıyrılması için bir yuvaya, haznelerin boşaltılması için altta tapalara ve kovaların bir yerden başka bir yere taşınmasını sağlayacak kulplara sahip oldukları görülecektir. İşlevsel açıdan değerlendirildiğinde; bu bileşenlerin varlığı, teknik bir zorunluluk olarak ele alınabilecekken, örneklerdeki ürünlerden de görülebileceği gibi ilgili bileşenlerin tasarımlarında ve nihayetinde oluşturdukları bütünün görünümünde tasarımcının seçenek özgürlüğünün olduğu açıktır. İlgili ürün grubunda bahsedilebilecek benzer olması beklenen başka bir yön de kovaların hacimlerine dairdir. Ev kullanımına dönük olduğu düşünülen bu ürünlerin, benzer metrekarelerdeki evlerin temizliği için kullanılacakları düşünüldüğünde, temiz ve kirli su alanlarının hacmen benzer nitelik göstermesi beklendik bir durumdur. Fakat yine örneklerden de görülebileceği gibi benzer hacme sahip ürünlerin tasarımlarının farklılaşabildiği ve bu açıdan bakıldığında bu durumun tasarımcının seçenek özgürlüğü açısından bağlayıcı olmadığı açıktır.
Somut uyuşmazlıkta dava konusu tasarım “... temizlik kovası” tasarımı olup; dikkate alınması gereken bilgilenmiş kullanıcılar, ilgili ürünleri satın almış veya almak için mağazalar veya e-ticaret sitelerinde araştırma yapan kişilerden oluşmaktadır.
Dava konusu ... sayılı tasarım ile mesnet 2019 02802-1 sayılı tasarım karşılaştırıldığında;
Dava konusu tasarım ve mesnet tasarım ... kovası ürününe aittir. Her iki tasarımın bileşenleri, su haznesi, üst kapak bölümü, 2'şer adet kulp ve alt tapalardan oluşmaktadır. Her iki tasarımın da gövde biçimlendirilişleri, gövdenin oransal yapıları benzerdir. Her iki tasarımda da gövde yan orta alt kısmında benzer noktada konumlandırılmış, benzer forma sahip ve gövdede benzer alan tanımlanmış tapa bulunmaktadır. Her iki tasarımda da gövdenin üst kısmında kapağın geleceği kısım benzer biçimlendirmededir. Her iki tasarımda da gövde alt, kapak boynu ve kapak oransal yapıları benzerdir. Her iki tasarımda da kapağın alt gövdeye sabitlenmesi için çift taraflı, aynı noktalara konumlandırılmış kilitler bulunmaktadır. Her iki tasarımın da kapak kısmı gövdeden farklı renktedir. Her iki tasarımın kulp biçimlendirme mantıkları (kapak gövde kilidini ortada bırakacak ve onu çevreleyecek şekilde) ve formları benzerdir. Her iki tasarım kapak kısmının sağ ve sol tarafında mazgallar yer almaktadır. Her iki tasarımda da gövdede tapanın sağ ve sol yanında dikey çizgiler bulunmaktadır. Farklara geçildiğinde; kilit formlarının, üst kapakta yer alan “T” slot sayı ve konumlandırılmalarının, kapak üst sağ ve sol yanında yer alan mazgal form ve konumlandırılmalarının farklı olduğu görülmektedir.
Benzerlikler ve farklılıklar göz önüne alındığında; tasarıma ana karakterini veren gövde, kapak, kapak boynu, kulp formları, bunların oransal ilişkilerinin benzerliği karşısında tespit edilmiş olan farkların detay seviyesinde kaldığı, farklardan kaynaklı olarak dava konusu tasarımın mesnet tasarım karşısında yenilik kriterlerini taşıdığından bahsedilebilecek olsa bile, bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edicilik kriterlerini taşımadığı kanaati mahkememizde oluşmuştur.
Dava konusu ... sayılı tasarım ile mesnet 2019 02802-2 sayılı tasarım karşılaştırıldığında;
İlgili görseller incelendiğinde slot (iki ucu yarım daire ile biten dikdörtgen) form ve ilgili slotun en boy oranlarının benzediği görülmektedir. Fakat davalı tasarımında slot yapı haricinde çok sayıda ek detay yer almaktadır ve bu durumun davalı tasarımının mesnet tasarım karşısında yeni ve bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edici olduğu kanaatinin mahkememizde oluşmasına sebep olmaktadır.
Dava konusu ... sayılı tasarım ile mesnet 2019 02802-3 sayılı tasarım karşılaştırıldığında;
İlgili görseller incelendiğinde slot (iki ucu yarım daire ile biten dikdörtgen) form ve ilgili slotun en boy oranlarının benzediği görülmektedir. Davalı tasarımında merkez ile dış çerçeve ayrı bir olarak tanımlanmışken mesnet tasarımda böyle bir ayrım bulunmamaktadır. Davalı tasarımında 3 adet “T” formlu yuva bulunurken mesnet tasarımda 2 adet bulunmaktadır. Davalı tasarımında slotun iki ucunda kenar çizgisine sıfır ve dış kontura bütün mazgallar bulunurken mesnet tasarımda ilgili mazgallar dış konturdan içerde, farklı malzeme ve renkten oluşmaktadır. Tespit edilmiş olan farkların davalı tasarımının mesnet tasarım karşısında yeni ve bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edici olduğu kanaatinin mahkememizde oluşmasına sebep olmaktadır.
Dava konusu ... sayılı tasarım ile mesnet 2020 04930-1 sayılı tasarım karşılaştırıldığında;
Dava konusu tasarım ve mesnet tasarım ... kovası ürününe aittir. Her iki tasarımın bileşenleri, su haznesi, üst kapak bölümü, 2'şer adet kulp ve alt tapalardan oluşmaktadır. Her iki tasarımında gövde biçimlendirilişleri, gövdenin oransal yapıları benzerdir. Her iki tasarımda da gövde yan ve ön orta alt kısmında benzer noktada konumlandırılmış, benzer forma sahip ve gövdede benzer alan tanımlanmış tapa bulunmaktadır. Her iki tasarımda da gövdenin üst kısmında kapağın geleceği kısım benzer biçimlendirmededir. Her iki tasarımda da gövde alt, kapak boynu ve kapak oransal yapıları benzerdir. Her iki tasarımda da kapağın alt gövdeye sabitlenmesi için çift taraflı, aynı noktalara konumlandırılmış kilitler bulunmaktadır. Her iki tasarımın da kapak kısmı gövdeden farklı renktedir. Her iki tasarımın kulp biçimlendirme mantıkları (kapak gövde kilidini ortada bırakacak ve onu çevreleyecek şekilde) ve formları benzerdir. Her iki tasarımda da gövdede tapanın sağ ve sol yanında dikey çizgiler bulunmaktadır. Farklara geçildiğinde, kilit formlarının, üst kapakta yer alan “T” slot sayı ve konumlandırılmalarının farklı olduğu görülmektedir. Dava konusu tasarımda kapak üst sağ ve sol kısmında birer adet mazgal yer alırken mesnet tasarımın sadece sağ tarafında mazgal yer almaktadır. Mazlgalların konumlandırma ve formları farklıdır. Benzerlikler ve farklılıklar göz önüne alındığında, tasarıma ana karakterini veren gövde, kapak, kapak boynu, kulp formları, bunların oransal ilişkilerinin benzerliği karşısında tespit edilmiş olan farkların detay seviyesinde kaldığı, farklardan kaynaklı olarak dava konusu tasarımın mesnet tasarım karşısında yenilik kriterlerini taşıdığından bahsedilebilecek olsa bile, bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edicilik kriterlerini taşımadığı kanaati mahkememizde oluşmuştur.
Dava konusu ... sayılı tasarım ile mesnet 2020 04930-2 sayılı tasarım karşılaştırıldığında;
Mesnet 2020 04930-2 sıra numaralı tasarım, mesnet 2020 04930-1 sıra numaralı tasarımın alt gövde parçasına aittir. Yani davacı bu tescili birleşik bir ürünün parçası için yaptırmıştır. Yukarıda da bahsedildiği gibi dava konusu tasarımda mesnet tasarımın benzeri bütünün bir parçası olarak kullanılmıştır. Bu durumda dava konusu tasarımın, mesnet tasarımın benzerini içerdiği, bu açıdan bakıldığında yenilik ve bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edicilik kriterlerini taşımadığı kanaati mahkememizde oluşmuştur.
Dava konusu ... sayılı tasarım ile mesnet 2020 04930-3 sayılı tasarım karşılaştırıldığında;
Dava konusu tasarım ve mesnet tasarım ... kovası ürününe aittir. Her iki tasarımın bileşenleri, su haznesi, üst kapak bölümü, 2şer adet kulp ve alt tapalardan oluşmaktadır. Her iki tasarımında gövde biçimlendirilişleri, gövdenin oransal yapıları benzerdir. Her iki tasarımda da gövde yan ve ön orta alt kısmında benzer noktada konumlandırılmış, benzer forma sahip ve gövdede benzer alan tanımlanmış tapa bulunmaktadır. Her iki tasarımda da gövdenin üst kısmında kapağın geleceği kısım benzer biçimlendirmededir. Her iki tasarımda da gövde alt, kapak boynu ve kapak oransal yapıları benzerdir. Her iki tasarımda da kapağın alt gövdeye sabitlenmesi için çift taraflı, aynı noktalara konumlandırılmış kilitler bulunmaktadır. Her iki tasarımın da kapak kısmı gövdeden farklı renktedir. Her iki tasarımın kulp biçimlendirme mantıkları (kapak gövde kilidini ortada bırakacak ve onu çevreleyecek şekilde) ve formları benzerdir. Her iki tasarımda da gövdede tapanın sağ ve sol yanında dikey çizgiler bulunmaktadır. Farklara geçildiğinde, kilit formlarının, üst kapakta yer alan “T” slot sayı ve konumlandırılmalarının farklı olduğu görülmektedir. Dava konusu tasarımda kapak üst sağ ve sol kısmında birer adet mazgal yer alırken mesnet tasarımın sadece sağ tarafında mazgal yer almaktadır. Mazgalların konumlandırma ve formları farklıdır. Mesnet tasarımda teker yer alırken, dava konusu tasarımda teker bulunmamaktadır. Benzerlikler ve farklılıklar göz önüne alındığında, tasarıma ana karakterini veren gövde, kapak, kapak boynu, kulp formları, bunların oransal ilişkilerinin benzerliği karşısında tespit edilmiş olan farkların detay seviyesinde kaldığı, farklardan kaynaklı olarak dava konusu tasarımın mesnet tasarım karşısında yenilik kriterlerini taşıdığından bahsedilebilecek olsa bile, bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edicilik kriterlerini taşımadığı kanaati mahkememizde oluşmuştur.
Dava konusu ... sayılı tasarım ile mesnet 2019 07052 sayılı patent görseli karşılaştırıldığında;
Mesnet patent istemleri ve patent çizimleri incelendiğinde, istemlerde yer alan buluşu karakterize eden unsurları anlatan ibareler ile çizimlerinin birbirleri ile uyumluğu olduğu görülmüştür. Dava konusu tasarım ve mesnet patent görselleri ... kovası ürününe aittir. Her iki tasarımın bileşenleri, su haznesi, üst kapak bölümü, 2'şer adet kulp ve alt tapalardan oluşmaktadır. Her iki tasarımında gövde biçimlendirilişleri, gövdenin oransal yapıları benzerdir. Her iki tasarımda da gövde yan orta alt kısmında benzer noktada konumlandırılmış, benzer forma sahip ve gövdede benzer alan tanımlanmış tapa bulunmaktadır. Her iki tasarımda da gövdenin üst kısmında kapağın geleceği kısım benzer biçimlendirmededir. Her iki tasarımda da gövde alt, kapak boynu ve kapak oransal yapıları benzerdir. Her iki tasarımda da kapağın alt gövdeye sabitlenmesi için çift taraflı, aynı noktalara konumlandırılmış kilitler bulunmaktadır. Her iki tasarımın kulp biçimlendirme mantıkları (kapak gövde kilidini ortada bırakacak ve onu çevreleyecek şekilde) ve formları benzerdir. Her iki tasarım kapak kısmının sağ ve sol tarafında mazgallar yer almaktadır. Her iki tasarımda da gövdede tapanın sağ ve sol yanında dikey çizgiler bulunmaktadır. Farklara geçildiğinde, kilit formlarının, üst kapakta yer alan “T” slot sayı ve konumlandırılmalarının, kapak üst sağ ve sol yanında yer alan mazgal form ve konumlandırılmalarının farklı olduğu görülmektedir. Benzerlikler ve farklılıklar göz önüne alındığında, tasarıma ana karakterini veren gövde, kapak, kapak boynu, kulp formları, bunların oransal ilişkilerinin benzerliği karşısında tespit edilmiş olan farkların detay seviyesinde kaldığı, farklardan kaynaklı olarak dava konusu tasarımın mesnet patent görselleri karşısında yenilik kriterlerini taşıdığından bahsedilebilecek olsa bile, bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edicilik kriterlerini taşımadığı kanaati mahkememizde oluşmuştur.

Dava konusu ... sayılı tasarım ile mesnet 2020 13110 sayılı patent görseli karşılaştırıldığında;
Mesnet patent istemleri ve patent çizimleri incelendiğinde, istemlerde yer alan buluşu karakterize eden unsurları anlatan ibareler ile çizimlerinin birbirleri ile uyumluğu olduğu görülmüştür. Dava konusu tasarım ve mesnet patent görselleri ... kovası ürününe aittir. Her iki tasarımın bileşenleri, su haznesi, üst kapak bölümü, 2'şer adet kulp ve alt tapalardan oluşmaktadır. Her iki tasarımında gövde biçimlendirilişleri, gövdenin oransal yapıları benzerdir. Her iki tasarımda da gövde yan ve ön orta alt kısmında benzer noktada konumlandırılmış, benzer forma sahip ve gövdede benzer alan tanımlanmış tapa bulunmaktadır. Her iki tasarımda da gövdenin üst kısmında kapağın geleceği kısım benzer biçimlendirmededir. Her iki tasarımda da gövde alt, kapak boynu ve kapak oransal yapıları benzerdir. Her iki tasarımda da kapağın alt gövdeye sabitlenmesi için çift taraflı, aynı noktalara konumlandırılmış kilitler bulunmaktadır. Her iki tasarımın kulp biçimlendirme mantıkları (kapak gövde kilidini ortada bırakacak ve onu çevreleyecek şekilde) ve formları benzerdir. Her iki tasarımda da gövdede tapanın sağ ve sol yanında dikey çizgiler bulunmaktadır. Farklara geçildiğinde, kilit formlarının, üst kapakta yer alan “T” slot sayı ve konumlandırılmalarının farklı olduğu görülmektedir. Dava konusu tasarımda kapak üst sağ ve sol kısmında birer adet mazgal yer alırken mesnet tasarımın sadece sağ tarafında mazgal yer almaktadır. Mazgalların konumlandırma ve formları farklıdır. Benzerlikler ve farklılıklar göz önüne alındığında, tasarıma ana karakterini veren gövde, kapak, kapak boynu, kulp formları, bunların oransal ilişkilerinin benzerliği karşısında tespit edilmiş olan farkların detay seviyesinde kaldığı, farklardan kaynaklı olarak dava konusu tasarımın mesnet patent görselleri karşısında yenilik kriterlerini taşıdığından bahsedilebilecek olsa bile, bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edicilik kriterlerini taşımadığı kanaati mahkememizde oluşmuştur.
Yukarıda izah edilen gerekçelerle; dava konusu tasarımın, mesnet gösterilen ... sayılı patent görselleri karşısında, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde genel izlenim itibariyle benzer olduğu tespit edildiğinden; davanın kabulü ile; ... sayılı YİDK kararının iptaline, dava konusu ... sayılı tasarımın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜ ile; ... sayılı YİDK kararının İPTALİNE,
2-Dava konusu ... sayılı tasarımın HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE ve SİCİLDEN TERKİNİNE,
3-6769 sayılı SMK m.79/4 hükmü gereği hükümsüzlük kararı kesinleştiğinde bir örneğinin re'sen TÜRKPATENT'e gönderilmesine,

4-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70 TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan 59,30 TL'nin düşümü ile bakiye kalan 21,40 TL'nin müteselsilen davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 59,30 TL peşin harç, 59,30 TL başvurma harcı, 8,50 TL vekalet harcı, 193,50 TL posta-tebligat, 2.550,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.870,60 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı ... Plastik San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sarf edilen 31,50 TL vekalet harç sarfiyatına ilişkin yargılama giderinin davalı ... Plastik San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakılmasına,
8-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa resen iadesine,
Dair, davacı vekili, davalı şirket vekili ve davalı kurum vekilinin yüzüne karşı, HMK madde 341 ve madde 345 Hükümleri gereği; kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.16/11/2022

Katip ...
E-imza

Hakim ...
E-imza