ANKARA 3. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/469 Esas - 2023/190
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/469
KARAR NO : 2023/190

DAVA : Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali)
DAVA TARİHİ : 17/11/2022
KARAR TARİHİ : 04/05/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 04/05/2023
DAVA:
Davacı vekili 17/11/2022 harç tarihli dava dilekçesi ve duruşmadaki beyanlarıyla özetle; müvekkili şirketin .... sayılı "...", "...", "...", "...", "... ..." ibareli tanınmış markaların sahibi olduğunu, davalı şirketin, bu marka ile karıştırma ihtimali bulunacak derecede benzer nitelikteki "... ..." ibaresini marka olarak tescil ettirmek üzere davalı ...’e başvuruda bulunduğunu, ...kod numarasını alan başvurunun,... ilanı üzerine müvekkili tarafından ... itirazda bulunulduğunu, ancak itiraz yerinde görülmeyerek reddedildiğini, bu kararın yeniden incelenmesi talebinin nihai olarak ... tarafından kısmen kabulüne karar verilerek 29. Sınıftaki bir kısım mal ve hizmetler yönünden iptaline karar verildiğini, oysa davacı şirketin 1995 yılından bu yana sektörde faaliyet gösterdiği ve uygun fiyata yüksek kalite anlayışı ile birçok ürünü tüketiciye ulaştırdığı, 2021 yılında ... dergisinin yaptığı araştırmaya göre perakende sektöründe birinci, genel sıralamada ...’de en büyük beşinci şirket olduğu, ...’de 10.489 mağazası bulunduğu, ... dışında ... ve ...’da da faaliyet gösterdiği, .... yılından bu yana “...” esas unsurlu marka tescili alarak 29., 30., 31., 35. Sınıfta bu markaların çok uzun süredir piyasada mevcudiyeti dolayısı ile yoğun kullanım yolu ile ayırt ediciliğinin yükseldiği ve öncelikli hak sahipliği bulunduğu, dava konusu markanın “...” ibaresinin markada öne çıkması nedeni ile özellikle işitsel anlamda davacı şirket markaları ile ayırt edilemeyecek kadar benzerlik yarattığı, dava konusu markaya eklenen “...” ibaresinin yeterli ayırt edicilik katmadığı, dava konusu markanın davacı şirkete ait seri marka zannedilebileceği, tüketicinin markalar veya işletmeler arası idari-ekonomik bağlantı kurabileceği dolayısı ile dolaylı karıştırılma ihtimali bulunduğu, dava konusu marka ile davacı şirket markasının 29, 30 ve 31. Sınıflar için aynı sınıfta yer aldığı, 35. Sınıfta yer alan emtiaların ilintili sınıfta olduğu markalar arasında yüksek görsel, işitsel ve kavramsal benzerlik bulunduğu ve dolayısı ile iltibas ihtimalinin bulunduğu, ... ibaresinin ... ibaresinden farklılaşarak ayırt ediciliğinin düşük olmadığı ve uzun yıllardır sektörde olmasından kaynaklı ayırt ediciliği de bulunduğu, iltibasın ve dürüstlük kurallarına uyulmamasının TTK’nın 55. Maddesi uyarınca haksız rekabet de teşkil ettiği belirterek, ... ’nun ... sayılı kararı ve ...sayılı "... ..." ibareli markanın tescil edilmiş olması halinde 29, 30 ve 31. Sınıflar için aynı sınıfta yer aldığı, 35. Sınıfta yer alan ilgili bölümü açısından iptali ve hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; ... ibaresinin ayırt ediciliğinin düşük ve dolayısı ile zayıf bir ibare olduğu, zayıf ibarelerin karıştırılma ihtimali değerlendirilmesinde farklı bir değerlendirmeye tabi tutulması gerektiği ve bu hali ile dava konusu markanın davaya dayanak olan markadan farklılaştığı ve görsel, işitsel ya da kavramsal olarak ilişkilendirilme ihtimali de dahil davacı şirketin ...markaları ile karıştırılma ihtimaline yol açmayacağı, markaların bir bütün olarak incelenmesi gerektiği “...” ibaresinin markanın kalanından ayrılmasının usul ve mevzuata aykırı olduğu, dolayısı ile kararın usul ile mevzuata uygun olduğu dolayısı ile davanın reddi gerektiğini belirterek, davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, ...sayılı “...” markasının fiilen kullanılmadığını ve kullanım ispatı şartını yerine getiremeyeceğini ve ... sayılı markanın ise itiraz incelemesinin devam ettiğini, markalar arası görsel, işitsel, anlamsal düzeyde ve tüketici kitlesi üzerinde karıştırılma ihtimali bulunmadığını, ... tarafından yapılan değerlendirmenin uygun olduğu belirterek, davanın reddini istemiştir.
YARGILAMA VE DELİLLER :
Tarafların sav ve savunmaları dinlenmiş, ...’den davalı şirkete ait ...sayılı marka başvurusu işlem dosyası ile itiraza dayanak marka tescil belgesi getirtilmiş, sunulan deliller incelenmiş, çözümü teknik ve özel bilgiyi gerektirdiği düşünülen konularda bilirkişi incelemesi yaptırılmış, alınan rapor dosyadaki kanıtlarla tutarlı, delillerin değerlendirilmesi aracı olarak denetim ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiştir.
GEREKÇE:
Uyuşmazlıgın Tespiti ve Uygulanacak Hükümler, Delillerin Tartışılması ve Kabul
Dava davalı başvurusu olan ...sayılı marka başvurusu ile ilgili olarak ... tarafından alınan ... sayılı kararın iptali ve hükümsüzlük istemlerine ilişkindir. İptali istenen ... kararının davacıya 21/09/2022 tarihinde tebliğ edildiği, 17/11/2022 tarihinde açılan davanın, 5000 sayılı kanunun 15/c maddesinde belirlenen iki aylık hak düşürücü süre içerisinde olduğu anlaşılmış ve işin esasına geçilmiştir.
Mahkememize uzman bilirkişi heyetinden alınan 03/03/2023 havale tarihli raporda konu ayrıntılı irdelenmiş olup özetle; "...Davaya konu 29. sınıftaki “Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Hazır çorbalar, bulyonlar. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil).Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Yumurtalar, yumurta tozları. Patates cipsleri”, 30. Sınıftaki “Makarnalar, mantılar, erişteler. Pekmez”, 31. Sınıftaki “İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan).” emtianın tamamı ile 35. Sınıfın perakendecilik alt sınıfında yer alan Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Hazır çorbalar, bulyonlar.. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil). Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Kuru yemişler. Yumurtalar, yumurta tozları. Patates cipsleri.. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pekmez İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan).mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.) Emtiası bakımından mal ve hizmet kategorilerinin aynı/benzer olduğu, 35. sınıfta yer alan “...” emtiası için mal ve hizmet kategorisinin benzer olmadığı, Dava konusu markalar ile davacı tarafın davaya ...markaları işaretleri arasında, iltibasa yol açacak bir benzerlik bulunduğu, Haksız rekabetin ekonomik rekabete ilişkin dosyada delil bulunmaması nedeni ile oluşmadığı..." ifade edilmiştir.
6769 sayılı SMK m.6/1 hükmü kısaca, bir marka başvurusunun daha önce yapılmış başvuru veya tescilli bir marka ile “karıştırılma ihtimali” bulunması ve önceki marka ya da başvuru sahibinin itiraz etmesi koşuluyla başvurunun reddini öngörmektedir. Şu halde, iltibas ya da karıştırma riskinin varlığı için, tescil kapsamındaki mal/hizmetlerin ve aynı zamanda başvuru ve markanın (işaretlerin) karıştırma ihtimali bulunacak derecede aynı yada benzer olması gerekir; karıştırma ihtimalinin değerlendirilmesinde somut olayın tüm özellikleri dikkate alınarak bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmelidir. İlke olarak mal ve hizmet benzerliği ile değerlendirmeye başlanır. Mal ve hizmetlerin benzerliği değerlendirilirken de çekişme konusu mal ve hizmetlerin ortalama tüketici kitlesi, doğal yapısı, kullanım amacı, fiyatı, alım sıklığı, üretim dağıtım ve satış kanalları ile yerleri, rekabet, ikame veya tamamlama ilişkisi olup olmadığı gibi bütün faktörler dikkate alınmalıdır.
Buna göre dava konusu başvurunun "... ..." ibaresinden oluştuğu, kapsamında 29, 30, 31, 32, 35, 40.sınıftaki "29 Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Hazır çorbalar, bulyonlar. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil).Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Yumurtalar, yumurta tozları. Patates cipsleri. 30 Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış ..., yulaf ezmeleri, ... cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez 31 İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan). Evcil hayvanlar için alta serilen maddeler; kedi kumu. 32 Biralar; bira yapımında kullanılan preparatlar. Maden suları, kaynak suları, sofra suları, sodalar. Sebze ve meyve suları, bunların konsantreleri ve özleri, meşrubatlar. Enerji içecekleri (alkolsüz); proteinle zenginleştirilmiş sporcu içecekleri. 35 Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Biralar; bira yapımında kullanılan preparatlar. Maden suları, kaynak suları, sofra suları, sodalar. Sebze ve meyve suları, bunların konsantreleri ve özleri, meşrubatlar. Enerji içecekleri (alkolsüz); proteinle zenginleştirilmiş sporcu içecekleri. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.) Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. .... Hazır çorbalar, bulyonlar. Zeytin, zeytin ezmeleri. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil). Yenilebilir bitkisel yağlar. Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Kuru yemişler. Fındık ve fıstık ezmeleri, tahin. Yumurtalar, yumurta tozları. Patates cipsleri. Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış ..., yulaf ezmeleri, ... cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan). Evcil hayvanlar için alta serilen maddeler; kedi kumu. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)Reklamcılık, pazarlama ve halkla ilişkiler ile ilgili hizmetler, ticari ve reklam amaçlı sergi ve fuarların organizasyonu hizmetleri, reklam amaçlı tasarım hizmetleri; alıcı ve satıcılar için online pazaryeri (internet sitesi) sağlama hizmetleri. Büro hizmetleri; sekreterlik hizmetleri, gazete aboneliği düzenleme hizmetleri, istatistiklerin derlenmesi, büro makinelerinin kiralanması hizmetleri, bilgisayar veri tabanlarındaki bilginin sistematik hale getirilmesi, telefon cevaplama hizmetleri. İş yönetimi, idaresi ve bu konular ile ilgili danışmanlık, muhasebe ve mali müşavirlik hizmetleri, personel işe yerleştirme, işe alma, personel seçimi, personel temini hizmetleri, ithalat-ihracat acente hizmetleri, geçici personel görevlendirme ( başkası adına fatura yatırma, vergi yatırma, trafik işlemleri gibi iş takibi) hizmetleri. Açık artırmaların düzenlenmesi ve gerçekleştirilmesi hizmetleri. 40 Adi metallerin işleme hizmetleri. Değerli metallerin işlenmesi hizmetleri. Fotografik ve sinematografik ürünlerin işlenmesi hizmetleri, banyo, baskı ve foto gravür hizmetleri. Gıdaların kurutulması, konservelenmesi, dondurulması, pişirilmesi, tütsülenmesi, salamura edilmesi hizmetleri; gıda işleme ve üretimi konularında bilgi verilmesi hizmetleri. Hayvan kesim hizmetleri. Deri ve kürk işleme hizmetleri. Saraçlık hizmetleri. Kumaş işleme hizmetleri, yün işleme hizmetleri. Terzilik hizmetleri, nakış işleme hizmetleri. Ahşap ve kereste işleme hizmetleri. Sanat eserlerinin çerçevelenmesi hizmetleri. Sıvı, kimyasal madde, gaz, hava işleme hizmetleri. Cam ve optik cam işleme hizmetleri. Malzemelerin montajı (üçüncü şahıslar adına) hizmetleri. Diş teknisyenliği (döküm) hizmetleri. Çömlekçilik hizmetleri. Enerji üretimi hizmetleri, jeneratörlerin kiralanması hizmetleri. Kağıdın işlenmesi. Baskı hizmetleri, ciltçilik hizmetleri. Plastik işleme hizmetleri." hizmetlerinin bulunduğu, itiraza dayanak markaların ise .... sayılı "...", "...", "...", "...", "... ..." ibarelerinden meydana geldiği ve koruma kapsamlarında 29, 30, 31, 33.sınıflardaki mal ve hizmetlerin yer aldığı gözlenmektedir.
Buna göre, açıklanan kriterler çerçevesinde yapılan değerlendirmede, dava konusu başvuru/tescil kapsamında yer alan; 29 Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Hazır çorbalar, bulyonlar. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil).Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Yumurtalar, yumurta tozları. Patates cipsleri. 30 Makarnalar, mantılar, erişteler. Pekmez. 31 İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan). Davacı markalarının itiraza ...ve dava dayanağı olarak gösterdiği markalardan ...sayılı “...” ibareli, ... sayılı “...” ibareli, ... sayılı “...” ibareli, markalarının kapsamı ile aynı veya aynıyet derecesinde benzerdir. "35. Sınıf Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. .... Hazır çorbalar, bulyonlar.. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil). Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Kuru yemişler. Yumurtalar, yumurta tozları. Patates cipsleri. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pekmez İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan)." 29 ve 30. Ve 31. Gruptaki malların satışı hizmetleri yönünden davacı markalarının itiraza ...ve dava dayanağı olarak gösterdiği markalardan ...sayılı “...” ibareli, ... sayılı “...” ibareli, ... sayılı “...” ibareli markalarının kapsamı ile aynı veya aynıyet derecesinde benzerdir
Netice itibariyle dava konusu marka başvurusunun hükümsüzlüğü istenen kısmı ile ile davacının itiraza ...gösterilen markaların mal ve hizmet kapsamının, “...” emtiası hariç, aynı veya aynıyet derecesinde benzer olduğu tespit edilmiştir. Hükümsüzlüğü ve ... kararının iptali istenen “...” emtiası ile mal ve hizmet yönünden benzerlik bulunmadığı tespit ve kabul edilmiştir
İşaretlerin benzerliğine gelince, bu değerlendirmede, önceki markanın ayırt edicilik düzeyi, tescil kapsamındaki mal/hizmetler yönünden tanımlayıcılığı ve bu nedenle zayıflığı ya da kullanımla sonradan yüksek ayırt edicilik veya tanınmışlık kazanıp kazanmadığı önemli bir faktördür. İşaretler de parçalara ayrılmadan ve bütüncül olarak değerlendirmeli, ancak markayı oluşturan dominant yada ayırt edici unsurlar akılda tutulmalıdır. Görsel, sescil ve kavramsal benzerlik ya da farkların, markanın genel izleniminde bıraktığı etki esas alınmalıdır.
Somut olayda çekişmeli başvuru standart karekterle yazılmış "... ..." ibaresinden oluşurken; itiraza dayanak markaların standart karekterle yazılı "...", "...", "...", "...", "... ..." ibarelerinden oluştuğu görülmektedir.
Dava konusu marka başvurusu yuvarlak bir görselin içine yerleştirilmiş sözcük grubundan oluşmaktadır. Davacı şirketin itiraza ...markaları incelendiğinde bir tanesinin salt kelime markası olduğu bir grubun ise kelime ile şekilden oluşan karma markalar olduğu görülmektedir.
Görsel Benzerlik Alanında Yapılan Değerlendirme
Davacının itiraza ve davaya ...markalarının tamamı "..." ibareli olup bir kısmı yanına sair şekil unsurları eklenmek sureti ile “...” kök ibaresinin korunduğu sair grup markalardır. Davalı yan markası ile “... ...” ibaresinden oluşmakta olup; görsel olarak “...” ibaresinin olması ya da siyah bir görselin içine yerleştirilmiş olması görünüş itibari ile markaların birbirinden ayrışması için yeterli değildir. Tüketicinin markaya baktığında “...” ibareli markalar ile “... ...” ibareli markayı birbirinin uzantısı ya da serisi olarak algılaması kuvvetle muhtemel bir görsel benzerlik mevcuttur.
Dolayısı ile davacı şirket itiraz ve davaya ...markaları ile dava konusu marka arasında görsel açıdan benzerlik bulunduğu kanaatine varılmıştır.
İşitsel Benzerlik Alanında Yapılan Değerlendirme
Dava konusu marka “... ...” olarak telaffuz edilmekte iken, davacı şirket markaları “...” olarak telaffuz edilmektedir. Her ne kadar dava konusu markanın ilk kelimesi ... ibaresi olsa da davacı markalarının tek ibare olarak ... kelimesini kullanıyor olması ve ... ibaresinin de sesçil olarak dava konusu markaya bir ayırt edicilik katmamış olması dikkate alındığında, dava konusu marka ile davacı markaları arasındaki işitsel benzerlik farklılıklardan daha ön plandadır. İşbu halde tüketicilerin zihninde aynı marka uzantıları sayılması ihtimali de mevcuttur. Dolayısı ile markalar arasında işitsel benzerliğin de bulunduğu kanaatine varılımştır.
Anlamsal Benzerlik Alanında Yapılan Değerlendirme
Anlamsal olarak davalı markası ... ... ibaresi gıda ürünlerinin tadının tazeliği vurgulanmaktadır. Diğer yandan davacı markaları da “...” ibaresinden oluşmakta olup, aynı kavramsal mantığın davacı markalarında da kullanıldığının söylenmesi mümkündür. Bu hali ile “... ...” ibaresi ile “...” ibareli iki kelimeli markaları aynı serinin devamıymış gibi algılanma potansiyeline sahiptir. Dolayısı ile anlamsal olarak ayniyete yakın bir benzerliğin bulunduğu kanaatine varılmıştır.
Karıştırılma ihtimalinin değerlendirilmesinde “markanın ayırt edici gücü” de dikkate alınması gereken ve karıştırılma ihtimalinin belirlenmesinde aktif rol oynayan bir etmendir. Nitekim ayırt ediciliği güçlü olan markaların karıştırılma ihtimali artarken ayırt ediciliği zayıf olan markaların karıştırılma ihtimali azalacaktır. Nitekim ...’nun cevap dilekçesinde “...” ibaresinin zayıf bir ibare olduğu ve dolayısı ile ayırt edici olmadığından ve dolayısı ile de karıştırılma ihtimali bulunmadığından bahsedilmiştir. Dosya kapsamına sunulan bilgi ve belgelerden anlaşıldığı üzere, “...” ibareli markaların çok uzun süreden beri piyasada aktif olarak kullanıldığı, reklam ve tanıtım faaliyetleri yapıldığı ve piyasada belirli bir ayırt ediciliğe ulaştığı gözlemlenmiştir. Her ne kadar “...” ibaresi gıda anlamda tazelik belirtmek için kullanılıyor olsa da, davacı şirket markalarının tescilli olduğu sınıfları doğrudan tanımlayıcı, tasvir edici, cins, çeşit ya da kalite bildirici bir etkisi bulunmamaktadır ve ancak telmih yolu ile tüketicinin zihninde belirli bir algı yarattığından bahsedilebilmesi mümkündür. Kaldı ki ibare sadece ... değil, “...” ibaresidir ve doğrudan ... ibaresinin algılanma biçimi gibi bir sonuç doğurmaya elverişli değildir. “...” ibaresi ilgili olduğu mal ve hizmet grupları açısından nitelik, cins, vasıf, coğrafi kaynak vb. belirtmeyen, ayırt ediciliği yüksek bir ibaredir.
“Sadece belirli parçaları yönünden birbirleri ile aynı olan markalar, toplum genel bakış açısı ile değerlendirildiğinde kural olarak benzer oldukları düşünülmelidir”. Son olarak daha fazla tekerrüre girilmeden söylenmesi gereken son husus ise, karşılaştırma genel izlenim esas alınarak, özellikle markaların ayırt edici ve baskın unsurları dikkate alınarak yapılmalıdır.
Markalar arasındaki benzerlikler, onlardaki farklılıklara nazaran daha fazla önem arz ettiğinden 207/2009 sayılı ...’nün 8/1-b maddesinde açıkça çağrıştırma ihtimalini dahi karıştırma ihtimalinin varlığı için yeterli görülmüştür. Bir işaret görsel, fonetik veya diğer bir açıdan farklı olsa bile “bütünsel açıdan” kendisine yaklaşıldığında herhangi bir sebeple müşteri gözünde başka bir marka ile bağlantısı varmış intibaı yaratarak onu çağrıştırıyorsa ve bu yüzden müşterinin mal ve hizmet tercihlerinde etkili oluyorsa marka olarak tescili engellenebilir ve hatta karıştırılma tehlikesi ihtimal dahilindeyse bile benzerlik var kabul edilmelidir. Diğer ...kararları incelendiğinde benzerlik için getirilen şartların tüketicinin yanıltılmaması adına oldukça sıkı olduğunu görmek mümkündür. Markalar arasındaki benzerliğin kaligrafik bile olabileceğinden bahisle (.... Sayılı karar) ve çağrışımın yeterli görülmesine binaen (.... Sayılı karar) iltibas kavramını oldukça geniş yorumladığını ispatlayan ...uyarınca markalar arasındaki benzerliklerin farklılıklara nazaran daha ön plana çıktığının kabulü gerekmektedir.
Yukarıda da belirtildiği üzere, bağımsız ayırt edici unsur değerlendirilmesi yapıldığında davacı şirketin itiraza ve davaya ...markalarının tamamında “...” kelimesinin tek ibare olması yoğun bir markasal koruma ile koruma faaliyetlerinin yürütülmesinden yola çıkılarak ayırt edici baskın unsurun “...” ibaresi olduğu gözlemlenmektedir.
Taraf markalarının kıyaslanması kapsamında “...” ibaresinin ayırt edici baskın karakteri üzerinde durularak bir miktar daha açıklama yapılması isabetli olacaktır. Somut olay kapsamında görsel, işitsel ve kavramsal olarak doğrudan benzer olan bir de tescilli oldukları mal ve hizmet gruplarının doğrudan aynı olması kadar bu mal ve hizmet gruplarının ilgili tüketici kesiminin de genel anlamda düşük dikkate sahip ve genel bir tüketici kitlesi olması değerlendirildiğinde, her iki markada yer alan “...” ibaresinin karıştırılma ihtimali doğuracağı düşünülmektedir. Kaldı ki “...” ibaresinin yanına muhtelif şekilsel içerikler eklemek sureti ile markanın serilerini yaratmakta olan davacı şirketin markalarının bir devamı ya da serisiymiş gibi düşünülme ihtimali de bulunmaktadır. Tüketici davacı markasını gördüğünde düşük dikkat nedeni ile “...” ibaresinin davacıya ait olduğu aklında kaldığında dava konusu “... ...” ibareli markaya yönelebilme ihtimaline sahip olacaktır.
Bütün bu değerlendirmeler dikkate alındığında, davacı markasında yer alan “...” unsurunun markaya eklenmiş olması da somut bir ayırt edicilik yaratmamıştır. Nitekim ... ibaresinin doğrudan bir gıdanın ... ile ilişkilendirilebilir bir anlama geldiği de dikkate alındığında, dava konusu markanın davacı markalarından yeterince ayrışmadığı ya da farklılaşmadığı düşünülmektedir.
Sonuç olarak 29. sınıftaki “Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Hazır çorbalar, bulyonlar. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil).Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Yumurtalar, yumurta tozları. Patates cipsleri”, 30. Sınıftaki “Makarnalar, mantılar, erişteler. Pekmez”, 31. Sınıftaki “İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan).” emtianın tamamı ile 35. Sınıfın perakendecilik alt sınıfında yer alan Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Hazır çorbalar, bulyonlar. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil). Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Kuru yemişler. Yumurtalar, yumurta tozları. Patates cipsleri.. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pekmez İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan).mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.) Emtiası bakımından işaretler arasında iltibas ihtimaline yol açacak ölçüde bir benzerlik bulunduğu, bu emtianın aynı zamanda aynı satış kanallarından, aynı raflarda, genel anlamda karışık bir şekilde yan yana ve ucuz ve hızlı tüketim ürün grubu olarak paketli gıda şeklinde satılması dikkate alındığında davacı şirketin “...” ibareli markaları ile davalı markasının aynı aile grubundan ya da aynı serinin uzantısı olarak algılama ihtimali bulunduğu düşünülmektedir.
Diğer yandan 35. Sınıfta yer alan “...” emtiası için karıştırılma ihtimali bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
TTK’nın 55. Maddesinde Yer Alan Haksız Rekabet Düzenlemesine İlişkin Değerlendirme
Marka 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile özel olarak koruma altına alınmış bir hak olup; özel düzenleme mevcutken genel düzenleme olan haksız rekabet halinin aynı somut olaya kümülatif olarak uygulanıp uygulanamayacağı noktasındaki değerlendirme Sayın Mahkeme’nindir. Nitekim fikri ve sınai haklara ilişkin hak ihlalleri özünde genel anlamda haksız rekabet teşkil etmekle birlikte özel olarak düzenlenmiş haksız rekabet halleridir demek isabet teşkil edecektir. Diğer yandan haksız rekabetin konusu ile fikri ve sınai haklar konusu birbirinden somut olarak farklılık teşkil etmekte olup; fikri ve sınai haklar bu hakkın konusu ve hak sahibini korumayı hedeflerken, haksız rekabete ilişkin düzenlemeler rekabet hakkının dürüstlük ve güven ilişkisi içinde tesis edilmesini sağlamaktır. Haksız rekabete ilişkin genel düzenleme ile fikri ve sınai haklara ilişkin özel düzenlemenin kümülatif olarak birlikte uygulanıp uygulanmayacağı noktasında farklı görüşler olmakla birlikte, gerek doktrindeki baskın görüş gerek; tescilli olsa bile markanın ve diğer fikri ve sınai mülkiyet haklarının özel düzenleme alanı dışında kümülatif olarak haksız rekabet hükümleri ile korunabileceğini kabul edilmektedir.
Keza, ...uygulamaları da bu doğrultuda olup; ... . Sayılı 17/12/1992 T’li karar, ..... Sayılı 17/12/2015 T’li kararlar da geçmişten günümüze bu konuda emsal teşkil edecek şekilde yerleşik uygulamanın da bu doğrultuda olduğunu göstermektedir.
Haksız rekabetin önlenmesine ilişkin düzenleme ile korunması hedeflenen menfaat piyasaya katılan herkesin ve toplumun genel anlamda dürüstlük kuralları çerçevesinde işleyen bir rekabetten elde edeceği menfaatlerin toplamıdır. Daha detaylı bir anlatım ile alıcı ve satıcıların en iyi şekilde iş yapabilmelerini, tüketicilerin de piyasada mevcut olan ürünlerden ihtiyaçlarına en uygun olan tercih etmeleri esnasında sağlıklı bir biçimde karşılaştırma yapabilmeleri ve bilinçli tercihlerde bulunabilmelerini sağlayacak bir şeffaf bir pazarın var olmasından, rekabete yapılan haksız müdahalelerden piyasaya katılan herkesin korunmasından elde edecekleri menfaattir.
Haksız rekabet mevcut olduğunu ileri süren tarafın bu şekli veya dış görünümü ya da modeli ilk kez kendisinin yaratmış olması ve halen haklı ve hukuken korunabilir bir öncelik hakkına dayanarak kullanıyor olması gerekir.
Haksız rekabetin unsurları da ekonomik rekabetin varlığı ve dürüstlük kurallarına aykırılık şeklinde sayılabilir. Rekabetin varlığı haksız rekabetin varlığı için ilk aranan unsur olmakla, ekonomik rekabetten söz edilebilmesi için serbest piyasa ekonomisinin ve ekonomik etkinliğin; diğer bir deyişle serbestçe gelir temin etme amacı güden işlerin var olmasıdır ve ekonomik etkinliğin bir kez dahi yapılması rekabet için yeterli iken ekonomik etkinlik olmadan ekonomik rekabetten bahsedilmesi doğal olarak haksız rekabetten söz edilmesi mümkün olmayacaktır. O halde gelir elde etmeye dönük olmayan faaliyetler için haksız rekabet hükümleri uygulanmaz ve tersi şekilde rekabete konu eylemin amacının kazanç sağlama olması haksız rekabetten söz edilmesini sağlar.
Haksız rekabetin varlığı için aranan ikinci unsur da dürüstlük kurallarına aykırılıktır. Dürüstlük kuralına aykırı davranışların neler olduğu TTK’nın 55. maddesinde sayılmıştır.
Söz konusu madde kapsamına girdiği saptanan davranış için, 54. maddedeki hükme göre bir inceleme yapmaya gerek yoktur; bu davranışın haksız rekabet olduğu kabul edilir.
TTK’nın 55. Maddesi kapsamında sayılmış fiillerin arasında “Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak” olduğundan ve yukarıda yapılan tespitler doğrultusunda dava konusu marka ile davacı itiraza ve davaya ...markaları arasında karıştırılma ihtimali bulunduğu tespit edildiğinden bu eylem dürüstlük kuralına aykırı bir eylem olarak değerlendirilebilir kanaati mevcuttur.
Diğer yandan, ekonomik etkinlik olmadan ekonomik rekabetten bahsedilmesi doğal olarak haksız rekabetten söz edilmesi mümkün olmayacaktır açıklamasından hareketle, somut dosyada herhangi bir ekonomik etkinlik ya da ekonomik girişime yönelik bir delil mevcut olmadığından haksız rekabetin ilk unsurunun eksik kaldığı ve dolayısı ile mevcut olayda haksız rekabet bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Taraflarca sunulan belgeler ile tüm deliller incelenmiş, alınan rapor ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmiş olup yukarıda açıklanan gerekçelerle, davanın kısmen kabulüne, ... ...'nun ... sayılı kararının 29. sınıftaki “Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Hazır çorbalar, bulyonlar. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil).Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar.”, 30. Sınıftaki “Makarnalar, mantılar, erişteler. Pekmez”, 31. Sınıftaki “İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan).” emtialar ile 35. Sınıf “Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Hazır çorbalar, bulyonlar.. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil). Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Kuru yemişler. Yumurtalar, yumurta tozları. Patates cipsleri.. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pekmez İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan).mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, ... sayılı marka henüz tescil edilmemiş olduğundan hükümsüzlük talebi ile ilgili karar verilmesine yer olmadığına, fazlaya ilişkin istemlerin reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜNE
2-... ...'nun ... sayılı kararının 29. sınıftaki “Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Hazır çorbalar, bulyonlar. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil).Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar.”, 30. Sınıftaki “Makarnalar, mantılar, erişteler. Pekmez”, 31. Sınıftaki “İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan).” emtialar ile 35. Sınıf “Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Hazır çorbalar, bulyonlar.. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil). Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Kuru yemişler. Yumurtalar, yumurta tozları. Patates cipsleri.. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pekmez İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan).mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar,
3-...sayılı marka henüz tescil edilmemiş olduğundan hükümsüzlük talebi ile ilgili karar verilmesine yer olmadığına,
4-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
5-Alınması gereken 179,90 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL harcın düşümü ile bakiye 99,20 TL karar harcın davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-Kabul edilen kısım yönünden davacı kendisini vekille temsil ettirdiği için AAÜT uyarınca 15.000,00-TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine
7-Reddedilen kısım yönünden davalılar kendilerini vekille temsil ettirdiği AAÜT uyarınca 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
8-Kabul ret oranının takdiren 1/2 olarak belirlenmesine, davacı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü gösterilen 3.632,90 TL yargılama giderinden payına düşen 1.816,45 TL’nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, kalanının davacı üzerinde bırakılmasına
9-Tarafların yatırdıkları gider avanslarından kalan tutarın HMK 333/1 uyarınca karar kesinleştiğinde iade işlemi yapılmak üzere tebliğden itibaren 15 gün içinde, banka hesap numarası bildirildiğinde hesaba aktarılmasına, aksi halde ... aracılığı ile adreste ödemeli olarak gönderilmesine
Dair verilen karar, taraf vekillerinin yüzüne karşı 6100 sayılı HMK'nun 341. ile 345. Maddelerine göre tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde ... Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun Yoluna dilekçe ile başvurulabileceğine yönelik karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 04/05/2023

Katip ...
¸

Hakim ...
¸

¸Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu gereğince
DYS üzerinden E-İmza ile imzalanmış olup,
Ayrıca fiziki olarak imzalanmayacaktır.

Davacı Masraf Dökümü:
İlk Masraf 172,90-TL
Posta Masrafı 160,00.-TL
Bilirkişi Masrafı 3.300,00.-TL
Toplam 3.632,90.-TL