ANKARA 1. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. ANKARA 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA

GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/261
KARAR NO : 2022/325

DAVA : Marka İle İlgili Kurum Kararının İptali, Marka Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 05/07/2019
KARAR TARİHİ : 27/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan marka ile ilgili kurum kararının iptali, marka hükümsüzlüğü davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesiyle; müvekkili firmanın 1970 yılından bu yana sektörde ticari faaliyetlerde bulunduğunu ve Kurum nezdinde onlarca marka ve tasarım tesciline sahip basiretli bir tacir olduğunu, 1990’lı yıllarda başlayan atılımı ile bugün 52 ülkede ürünlerinin tüketicilere eriştiğini, davalı yan ile müvekkilinin rakip firmalar olduğunu, müvekkiline ait marka tescillerinin incelendiğinde ''İNCİ/PEARL'' ibareli marka bakımından gerçekleştirilen ilk başvurunun 1991 senesine ait olduğunu ve etkin şekilde kullanıldığını, davalı yan tarafından müvekkili markalarının bilinmesine karşın ''.........'' ibareli marka başvurusunu gerçekleştirdiğini, her iki firmanın da faaliyet alanlarının porselen-seramik üretimi ve satışı olduğunu, davalı yanın, müvekkilinden 25 sene sonra aynı markaya aynı sınıflarda tescil alabilmek amacı ile başvurmuş olmasının kötüniyetli olduğunu, yine davalı yana ait çok sayıda ''PEARL'' ve ''İNCİ'' ibareli marka başvurusunun ayırt ediciliği bulunmayan ibareler eklemek suretiyle arka arkaya yapıldığını, dava konusu marka ile müvekkilinin tescilli ''PEARL'', ''İNCİ'' ve ''PEARL+şekil'' ibareli markaları ile iltibas yarattığını, davalı firma adına dava konusu markanın tesciline karar verilmesi halinde tüketici nezdinde işletmesel köken anlamında bir bağlantı kurulacağını, müvekkili firmanın seri markaları ile görsel, fonetik, anlamsal, okunuş ve işitsel olarak benzediğini, tüm bu hususlar doğrultusunda müvekkili firma tarafından yapılan itirazın reddedilmesine dair verilen kararın iptali ve tüm sonuçları ile ortadan kaldırılması gerektiğini de iddia ederek; 2019-M-3875 sayılı ... Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu Kurulu kararının iptaline, dava konususu olan 2017/102410 numaralı markanın yargılama süresince 3. kişilere devrinin engellenmesi içerikli ihtiyati tedbir kararı verilmesine ve TÜRKPATENT’e müzekkere ile bildirilmesine, 2017/102410 başvuru numaralı markanın tescili halinde ise hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı ... vekili cevap dilekçesiyle, verilen kurum kararının usul ve yasaya uygun olduğunu belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı şirket vekili cevap dilekçesiyle; müvekkili şirketin ... nezdinde ‘’... Home’’,’’KRC’’ ve ‘’...’’ ifadesini içeren birçok marka tesciline sahip tanınmış marka olduğunu, mağazacılık alanında olduğu gibi yine yoğun olarak 20, 21, 24 ve 27.sınıflarda olmak üzere birçok sınıfta tescilli olarak faaliyet gösterdiğini, davacı şirket tarafından redde mesnet olarak gösterilen markalar ile müvekkili şirket tarafından tescil edilmek istenen markanın birbirlerinden tamamen farklı olduğunu ve iltibas ihtimalinin bulunmadığını, markaların görsel, fonetik ve anlamsal açıdan da farklı olduklarını, müvekkilinin yapmış olduğu yoğun çalışmalar neticesinde özel bir formülasyon geliştirdiğini, ve dünyada ilk defa hammaddesinin gerçek inci tozu olduğu ürünler üretmeye başladığını, geliştirdiği bu formülasyon sayesinde ürettiği ürünleri, ilintili bir isim altında satışa sunmayı hedeflediğini ve davaya konu marka başvurusunu gerçekleştirdiğini, redde mesnet olarak gösterilen markaların hiçbirinin davacı tarafından kullanılmadığını, davacı yanın haksız ve hukuka aykırı biçimde davalar açtığını ve açık bir biçimde müvekkili şirketin ticari başarısının önüne geçmeye çalıştığını, yine davacı yanın redde mesnet olarak gösterilen markalarının incelendiğinde işbu mal ve hizmet sınıflarının hiçbirinde tescilli olmadığının görüleceğini, davaya konu markanın 21. sınıfta tescil edildiğini, davacı şirket markalarının ise 11, 19 ve 21. sınıflarda tescilli olduğunu, birbirinden tamamen farklı olan markalar hakkında verilen YİDK kararının yerinde ve hukuka uygun olduğunu belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMA:
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davalı başvurusuna davacı tarafından yapılan itirazın reddiyle ilgili verilen YİDK kararının 6769 sayılı SMK 6/1, 5, 9 ve 19/2 maddeleri kapsamında yerinde olup olmadığı iptal şartlarının oluşup oluşmadığı ve marka tescil edilmiş ise hükümsüzlük şartlarının oluşup oluşmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.
Davanın açılmasını müteakip tarafların dava, cevap, cevaba cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, tescil ve başvuru dosyaları ile Alâkalı ticaret sicil kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip taraf vekillerine tahkikat ve yargılamının geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
Türk Patent'den celbedilen işlem dosyasının tetkikinden; davalı ... Züccaciye Tic. ve San. A.Ş. tarafından ''şekil'' markasının “21.sınıf: (21/01) Elektriksiz temizlik aletleri ve gereçleri: boya fırçaları hariç fırçalar, çelik talaşları, süngerler, çelik yünleri, üstüpüler, tekstilden mamul temizleme ve silme bezleri, bulaşık eldivenleri, elektrikli olmayan cilalama makineleri, halı süpürgeleri, sopalı yer paspasları. (21/02) Diş fırçaları, elektrikli diş fırçaları, diş ipleri, tıraş fırçaları, saç fırçaları, taraklar. (21/03) Değerli metalden olanlar da dahil olmak üzere, bu sınıfta yer alan ve elektrikle çalışmayan ev ve mutfak gereçleri (çatal, bıçak, kaşıklar hariç): yemek servis takımları, kap-kacak, şişe açacakları, saksılar, pipetler, elektriksiz pişirme aletleri. (21/04) Ütü masaları ve kılıfları, çamaşır kurutmalıkları, elbise askıları. (21/05) Ev hayvanları için kafesler, akvaryumlar, vivaryumlar, terraryumlar. (21/06) Camdan, porselenden, seramikten, kilden süs ve dekorasyon eşyaları: heykeller, biblolar, vazolar ve bu malzemelerden mamul müsabakalarda verilen kupalar. (21/07) Fare kapanları, haşerat tuzakları, sinek ve haşeratı kovucu veya yok edici elektrikli cihazlar, sinek yakalayıcılar, sinek raketleri. (21/08) Parfüm bekleri (yandığında koku yayan bekler), parfüm spreyleri ve vaporizatörleri (püskürteç), elektrikli-elektriksiz makyaj temizleme aletleri, pudra ponponları, tuvalet eşyaları için kutular. (21/09) Püskürtmeli hortum başlıkları, sulama süzgeçleri için başlıklar, sulama aletleri, bahçe sulama süzgeçleri, musluklara takılan uçlar. (21/10) İşlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan).” emtialarını kapsayacak şekilde tescili için 13.11.2017 tarihinde başvuruda bulunulduğu, Markalar Dairesi Başkanlığı tarafından başvurunun incelenerek, 12.01.2018 tarih ve 292 sayılı Resmi Marka Bülteninde ilanına karar verildiği, davacı ... San. A.Ş. tarafından söz konusu yayına “pearl”, “... porselen inci”, “inci” ibareli markalar gerekçe gösterilerek itiraz edildiği, başvuru sahibi ... Züccaciye tarafından itiraza karşı görüş bildirilerek iltibas oluşmayacağının ileri sürüldüğü ve muterizin dayanak markaları için 21. sınıf bakımından kullanım ispatı istendiği, davacı ... tarafından aşağıda ayrıntılı olarak incelenen fatura, katalog, fiyat listesi ve ürün kodlarının kullanım ispatı delili olarak sunulduğu, itirazı inceleyen Markalar Dairesi Başkanlığı tarafından kullanım ispatı talebi yönünden “Başvuru sahibi tarafından itiraz gerekçesi tüm markaların tescilli olduğu 21.sınıf mal/hizmetlerde kullanımın ispatlanması talep edilmiştir. İtiraz sahibince gönderilen evrakların incelenmesi sonucunda 144025 sayılı ‘inci’ markasının ‘yemek takımları, fincanlar’ üzerinde kullanıldığının ispatlandığı anlaşılmıştır. Diğer markalar açısından ise kullanım ispatlanamadığından 21 sınıfta tescilli 126813 sayılı marka 6/1 kapsamında değerlendirmeye alınmamış olup 2000 10838 sayılı markanın ise 21.sınıf emtiaları 6/1 kapsamında değerlendirmeye alınmamıştır.” şeklinde karar verildiği ve 2000 10838 / “pearl” (Markanın ve kapsamındaki mal/hizmetin benzer olduğu ve karıştırılma ihtimali bulunduğu tespit edilmiştir.) 126813 / “... porselen inci” (Marka, kullanımın ispatına ilişkin sunulan delillerin yeterli bulunmadığı tespit edildiğinden, Md. 6/1 kapsamında yapılan incelemede dikkate alınmamıştır.), 144025 / “inci” (Markalar benzer görülmediğinden karıştırılma ihtimali bulunmadığı tespit edilmiştir.) gerekçesiyle itiraz kısmen kabul edilerek 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 6 ıncı maddesi uyarınca marka tescil başvurusundan “Sınıf Kodu 21: 21/01 Elektriksiz temizlik aletleri ve gereçleri: boya fırçaları hariç fırçalar, çelik talaşları, süngerler, çelik yünleri, üstüpüler, tekstilden mamul temizleme ve silme bezleri, bulaşık eldivenleri, elektrikli olmayan cilalama makineleri, halı süpürgeleri, sopalı yer paspasları. 21/02 Diş fırçaları, elektrikli diş fırçaları, diş ipleri, tıraş fırçaları, saç fırçaları, taraklar. 21/03 Değerli metalden olanlar da dahil olmak üzere, bu sınıfta yer alan ve elektrikle çalışmayan ev ve mutfak gereçleri (çatal, bıçak, kaşıklar hariç): yemek servis takımları, kap-kacak, şişe açacakları, saksılar, pipetler, elektriksiz pişirme aletleri. 21/04 Ütü masaları ve kılıfları, çamaşır kurutmalıkları, elbise askıları.” mallarının çıkarılmasına, kalan mal ve hizmetler için tescil işlemlerinin devamına karar verildiği, ilgili Dairenin bu kararına davacı ... tarafından başvurunun ilan edilen mallar -ı da kapsayacak şekilde tümden reddedilmesi gerektiği, davalı ... Züccaciye tarafından ise başvurunun tüm mallar için ilan edilmesi gerektiği gerekçesiyle tarafından ... Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu nezdinde itiraz edildiği, 06.05.2019 tarih ve 2019-M-3875 sayılı YİDK kararı ile; “2017/102410 başvuru numaralı ‘şekil’ ibareli başvurunun 2000 10838 sayılı ‘pearl’ ibareli markaya dayanılarak kısmen reddi yönündeki Markalar Dairesi Başkanlığı kararına karşı, başvuru hakkındaki kısmi ret kararının kaldırılması talebiyle başvuru sahibi tarafından yapılan itiraz ile 2000 10838, 126813, 144025 sayılı ‘pearl’, ‘... porselen inci’, ‘inci’ ibareli markalar ile karıştırılma ihtimali, eskiye dayalı kullanım, tanınmışlık ve kötüniyet gerekçeleriyle 6769 s. SMK’nın 5 ve 6. maddesi uyarınca reddi talebiyle muteriz ... Porselen Sanayi A. Ş. tarafından yapılan itiraz incelenmiştir. a) Başvuru sahibi tarafından yapılan itirazın incelenmesi neticesinde itirazın benzerlik gerekçesi ile kısmen kabul edildiği tespit edilmiştir. Bilindiği gibi markalar arasındaki karıştırılma ihtimali incelemesi; markalar arasındaki benzerlik düzeyi, mal/hizmetler arasındaki benzerlik düzeyi, itiraza gerekçe olarak gösterilen markanın ayırt edici gücü ve ilgili tüketici kesiminin dikkat düzeyi gibi bir dizi unsurun değerlendirilmesine dayanır. Bu değerlendirme son tahlilde bütün unsurların birlikte değerlendirilmesiyle yapılmalıdır (AB Adalet Divanı, 22/06/1999, Lloyd Schuhfabrik, AB Adalet Divanı, 11/11/1997, Sabel). Markalar arasındaki görsel, işitsel ve kavramsal benzerlik değerlendirmesi markaların ayırt edici ve baskın unsurlarını da göz önünde bulundurarak markaların bıraktığı bütünsel intibaya dayanarak yapılmalıdır (AB Adalet Divanı, 11/11/1997, Sabel). Söz konusu unsurlardan markalar arasındaki benzerliğin ve/veya mal/hizmetler arasındaki benzerliğin noksanlığı halinde markalar arasında karıştırılma ya da ilişkilendirme ihtimalinin bulunmadığı kabul edilir. Karşılıklı etkileşim teorisine göre, karıştırılma ihtimali incelemesinde ele alınan faktörlerin, özellikle işaret benzerliği ve mal/hizmet benzerliği arasında karşılıklı bir etkileşimin bulunduğu dikkate alınmalıdır. Yani işaretler arasında yer alan düşük dereceli benzerlik, mal/hizmetler arasında var olan yüksek dereceli benzerlik ile telafi edilebilir. Bu ilke tam tersi durum için de geçerlidir (AB Adalet Divanı, 22/06/1999, Lloyd Schuhfabrik, AB Adalet Divanı, 11/11/1997, Sabel, AB Adalet Divanı, 29/09/1998, Canon). Ortalama tüketicinin markalar arasında direkt karşılaştırma yapma şansına nadiren sahip olduğu, aksine genellikle markaların akıllarında kalan kusursuz olmayan örneğine dayanarak bir değerlendirme yapabildiği dikkate alınmalıdır (AB Adalet Divanı, 22/06/1999, Lloyd Schuhfabrik). Karıştırılma ihtimali incelemesi yukarıda zikredilen bilgiler ışığında yapılmıştır. Bu kapsamda yapılan değerlendirme sonucunda, işbu başvuru ile kısmi redde gerekçe olarak gösterilen 2000 10838 sayılı ‘’pearl’’ ibareli markanın, iki markada münhasır unsur veya asli unsurlardan biri olarak yer alan istiridye içindeki inci figüründe büyük benzerlik olması hususu da dikkate alındığında ilişkilendirme ihtimali de dahil olmak üzere karıştırma ihtimaline yol açabilecek derecede benzer olduğu kanaatine ulaşılmıştır. Ayrıca başvurudan çıkartılan mallar ile kısmi redde mesnet markanın kullanım ispatı talebine konu olmayan 11 ve 19. sınıf malları arasında bağlantı veya benzerlik bulunduğu bu nedenle başvuru hakkında Markalar Dairesince verilen kısmi ret kararının yerinde olduğu tespit edilmiştir. Son olarak, her marka özgünlük derecesi, tasarımı, tescile konu mallar/hizmetlerin ve bu mal ve hizmetlerin tüketici grubunun özellikleri, markanın tescil kapsamındaki mal/hizmetler üzerindeki ayırt edici niteliği gibi unsurlar açısından kendine özgü özellikler taşıdığından ve ancak tüm bu unsurların birlikte değerlendirilmesi sonunda tescil başvurusuna ilişkin karar oluşturulabildiğinden, başvurudan farklı marka örneğine sahip markalar hakkında verilen kararlar da işbu itiraz açısından emsal kabul edilmemiştir. Yukarıda sayılan nedenlerle başvuru sahibinin itirazının reddine karar verilmiştir. b) Muteriz ... Porselen Sanayi A.Ş. tarafından yapılan itirazın incelenmesi neticesinde ise muterizin itirazına 2000 10838, 126813, 144025 sayılı ‘pearl’, ‘... porselen inci’, ‘inci’ ibareli markalar ile karıştırılma ihtimali, eskiye dayalı kullanım, tanınmışlık ve kötüniyet gerekçelerini ileri sürdüğü tespit edilmiştir. Başvuru sahibi, ilk itiraz aşamasında muteriz markalarının 21. sınıfta kullanımının ispatlanması talebinde bulunmuştur. Bu kapsamda Markalar Dairesince yapılan inceleme sonucunda 144025 sayıl ‘inci’ markasının ‘yemek takımları, fincanlar’ üzerinde kullanıldığının ispatlandığı, diğer markalar açısından ise kullanımın ispatlanamadığı belirtilerek 21 sınıfta tescilli 126813 sayılı marka 6/1 kapsamında değerlendirmeye alınmamış, 2000 10838 sayılı markanın ise sadece 21. sınıfta yer alan emtiaları 6/1 kapsamında değerlendirmeye alınmamıştır. Muteriz tarafından sunulan deliller kapsamında Markalar Dairesinin kullanıma ilişkin tespitlerinde bir hata bulunmadığından, kullanıma ilişkin olarak verilen kararın devamı gerekmiştir. Muteriz itiraz dilekçesinde markaların, Markalar Dairesince benzer bulunmasına rağmen sadece bir kısım emtianın çıkartılmasının kabul edilemeyeceğini belirtmektedir. Ancak unutulmaması gereken husus markalar arasındaki karıştırılma ihtimali incelemesinin; sadece markalar arasındaki benzerlik düzeyine değil, bunun yanında mal/hizmetler arasındaki benzerlik düzeyi, itiraza gerekçe olarak gösterilen markanın ayırt edici gücü ve ilgili tüketici kesiminin dikkat düzeyi gibi bir dizi unsurun değerlendirilmesine dayandığıdır. Bu değerlendirme son tahlilde bütün unsurların birlikte değerlendirilmesiyle yapılmalıdır (AB Adalet Divanı, 22/06/1999, Lloyd Schuhfabrik, AB Adalet Divanı, 11/11/1997, Sabel). Söz konusu unsurlardan markalar arasındaki benzerliğin ve/veya mal/hizmetler arasındaki benzerliğin noksanlığı halinde markalar arasında karıştırılma ya da ilişkilendirme ihtimalinin bulunmadığı kabul edilir. Bu kapsamda yapılan incelemede başvuru ile itiraza gerekçe olarak gösterilen markalardan 126813 ve 144025 sayılı markaların karıştırılma ihtimali yaratacak derecede benzer olmadığı, başvuru ile 2000 10838 sayılı markanın ise başvuruda kalan malların farklılığı nedeniyle karıştırılma ihtimaline yol açmayacağı düşünüldüğünden muterizin benzerlik iddiası kabul edilmemiştir. 6769 Sayılı SMK’nın 6/5 maddesi ‘Tescil edilmiş veya tescil başvurusu daha önceki tarihte yapılmış bir markanın, Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarının zarar görebileceği veya ayırt edici karakterinin zedelenebileceği hallerde, aynı ya da benzer markanın tescil başvurusu, haklı bir sebebe dayanma hali saklı kalmak kaydıyla, başvurunun aynı, benzer veya farklı mal veya hizmetlerde yapılmış olmasına bakılmaksızın önceki tarihli marka sahibinin itirazı üzerine reddedilir.’ hükmüne amirdir. Somut olay açısından, itiraza konu başvurunun tescilinin 6769 Sayılı SMK’nın 6/5 maddesi hükmünde belirtilen koşulların oluşmasına yol açacağı yönünde de bir kanaat oluşmadığından, tanınmışlık gerekçesine dayalı itiraz haklı görülmemiştir. Bunun yanında, itiraz dilekçesinde öne sürüldüğü gibi itiraza gerekçe markanın, kalan mallar açısından 6769 s. SMK’nın 6/3 ve 6/6 kapsamındaki hak sahipliği yönünde yeterli kanaate ulaşılamadığından, bu iddiaların kabulü de mümkün olmamıştır. Kötüniyet gerekçesinin incelenmesi neticesinde ise, başvurunun kötü niyetle yapıldığı yönünde somut ve elle tutulur delillere rastlanmadığından ve başvuru sahibi adına tescilli .... PEARL ve ..... PEARL markalarına dava açılması o markalarla benzemeyen huzurdaki başvurunun kötüniyetli kabul edilmesini gerektirmediğinden ve Kurul’da da başvurunun kötü niyetle yapıldığı yönünde bir kanaat de oluşmadığından, bu iddiaya dayalı itiraz haklı görülmemiştir. Son olarak, her marka özgünlük derecesi, tasarımı, tescile konu mallar/hizmetlerin ve bu mal ve hizmetlerin tüketici grubunun özellikleri, markanın tescil kapsamındaki mal/hizmetler üzerindeki ayırt edici niteliği gibi unsurlar açısından kendine özgü özellikler taşıdığından ve ancak tüm bu unsurların birlikte değerlendirilmesi sonunda tescil başvurusuna ilişkin karar oluşturulabildiğinden, başvuru sahibi adına tescilli ve başvurudan farklı marka örneğine sahip markalar hakkında verilen kararlar da işbu itiraz açısından emsal kabul edilmemiştir. Sayılan nedenlerle, itirazın reddi gerekmiştir.'' gerekçesiyle, ''a) Başvuru sahibi tarafından yapılan itirazın reddine, b) Muteriz ... Porselen Sanayi A.Ş. tarafından yapılan itirazın reddine oybirliği ile karar verilmiştir.” şeklinde karar verildiği, eldeki davanın iki aylık yasal süre içerisinde 05/07/2019 tarihinde açıldığı anlaşılmış, işin esasına girilmiştir.
Bilirkişi kurulunca düzenlenen raporda/ek raporda özetle: davalının 2017/102410 sayılı ''şekil'' marka başvurusu ile 2000 10838, 126813, 144025 sayılı davacı markalarının benzer olduğu; başvuru kapsamında yer alan çekişme konusu “21. Sınıf: 21/05 Akvaryumlar. 21/06 Camdan, porselenden, seramikten, kilden süs ve dekorasyon eşyaları: heykeller, biblolar. 21/07 Fare kapanları, haşerat tuzakları, sinek ve haşeratı kovucu veya yok edici elektrikli cihazlar, sinek yakalayıcılar, sinek raketleri. 21/08 Parfüm bekleri (yandığında koku yayan bekler). 21/10 İşlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan).” bakımından emtia listelerinin benzer/ilişkili olduğu ve markalar arasında işbu emtialar bakımından iltibas ihtimali bulunduğu, İNCİ ibareli davacı markasının “tanınmış marka” olduğu iddiasının ispatlanamadığı, davalı ... başvurusunun kötüniyetle yapıldığı iddiasının ispatlanamadığı, takdirin mahkemeye ait olduğu, bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunun/ek raporun her iki tarafın iddia ve savunmasının kapsamı, taraf delilleri, marka kapsamları dikkate alınarak düzelendiği, hüküm kurmaya yeterli incelemenin yapıldığı, raporun usul ve yasaya aykırı yönünün bulunmadığı, hukuki değerlendirme nihai olarak mahkememizce yapılacağından yeniden rapor alınmasını gerektirir yön bulunmadığı anlaşılmıştır.
GEREKÇE:
Tescilli bir markanın ait olduğu mal ve hizmetler bakımından sağladığı korumanın kapsamı ve sınırları 10.01.2017 tarihinde yürürlüğe giren 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) ile düzenlenmiştir.
“Marka tescilinde nispi ret nedenleri ” başlığı altında düzenlenen 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun 6. maddesi ise;
(1) Tescil başvurusu yapılan bir markanın, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile aynılığı ya da benzerliği ve kapsadığı mal veya hizmetlerin aynılığı ya da benzerliği nedeniyle, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile halk tarafından ilişkilendirilme ihtimali de dâhil karıştırılma ihtimali varsa itiraz üzerine başvuru reddedilir.
(2) Ticari vekil veya temsilcinin, marka sahibinin izni olmaksızın ve haklı bir sebebe dayanmaksızın markanın aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerinin kendi adına tescili için yaptığı başvuru, marka sahibinin itirazı üzerine reddedilir.
(3) Başvuru tarihinden veya varsa rüçhan tarihinden önce tescilsiz bir marka veya ticaret sırasında kullanılan bir başka işaret için hak elde edilmişse, bu işaret sahibinin itirazı üzerine, marka başvurusu reddedilir.
(4) Paris Sözleşmesinin 1 inci mükerrer 6 ncı maddesi bağlamındaki tanınmış markalar ile aynı veya benzer nitelikteki marka başvuruları, aynı veya benzer mal veya hizmetler bakımından itiraz üzerine reddedilir.
(5) Tescil edilmiş veya tescil başvurusu daha önceki tarihte yapılmış bir markanın, Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarının zarar görebileceği veya ayırt edici karakterinin zedelenebileceği hâllerde, aynı ya da benzer markanın tescil başvurusu, haklı bir sebebe dayanma hâli saklı kalmak kaydıyla, başvurunun aynı, benzer veya farklı mal veya hizmetlerde yapılmış olmasına bakılmaksızın önceki tarihli marka sahibinin itirazı üzerine reddedilir.
(6) Tescil başvurusu yapılan markanın başkasına ait kişi ismini, ticaret unvanını, fotoğrafını, telif hakkını veya herhangi bir fikri mülkiyet hakkını içermesi hâlinde hak sahibinin itirazı üzerine başvuru reddedilir.
(7) Ortak markanın veya garanti markasının yenilenmeme sebebiyle koruma süresinin sona ermesinden itibaren üç yıl içinde yapılan, ortak marka veya garanti markasıyla aynı veya benzer olan ve aynı veya benzer mal veya hizmetleri içeren marka başvurusu, önceki hak sahibinin itirazı üzerine reddedilir.
(8) Tescilli markanın yenilenmeme sebebiyle koruma süresinin sona ermesinden itibaren iki yıl içinde yapılan, bu markayla aynı veya benzer olan ve aynı veya benzer mal veya hizmetleri içeren marka başvurusu, önceki marka sahibinin itirazı üzerine bu iki yıllık süre içinde markanın kullanılmış olması şartıyla reddedilir.
(9) Kötüniyetle yapılan marka başvuruları itiraz üzerine reddedilir." şeklindedir.
Bu düzenleme uyarınca getirilen yaptırımın iki koşulun bir arada bulunması hâlinde uygulanacağı görülmekte olup, bunlardan birincisi tescil başvurusu yapılan markanın, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile aynı ya da benzer olması, ikincisi ise; her iki markanın da kapsadığı mal veya hizmetlerin aynı ya da benzer olmasıdır. Ancak burada 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun 6. maddesinin (5) numaralı fıkrasının hatırlatılması da gereklidir. Zira tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış markanın, Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarının zarar görebileceği veya ayırt edici karakterinin zedelenebileceği durumlarda, tescil edilmiş veya tescil için başvurusu daha önce yapılmış bir marka sahibinin itirazı üzerine, farklı mal veya hizmetlerde kullanılacak olsa bile, sonraki markanın tescil başvurusu ret edilebilecektir. Tanınmış marka kavramı yerleşik Yargıtay içtihatlarında “bir şahsa veya teşebbüse sıkı bir şekilde matufiyet, garanti, kalite, kuvvetli reklam, yaygın bir dağıtım sistemine bağlı, müşteri, akraba, dost, düşman ayırımı yapılmadan coğrafi sınır, kültür, yaş farkı gözetilmeksizin aynı çevredeki insanlar tarafından refleks halinde ortaya çıkan bir çağrışım olarak” ifade edilmiştir.
Ayrıca, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun 6. maddesinin 1. fıkrasında geçen "halk tarafından karıştırılma ihtimali" konusunda ölçünün; bu işin ilgilisi veya uzmanı değil, tüketici olan halk olduğunun göz önünde tutulması gerekmektedir. Karıştırılma ihtimalinde önemli olan husus, halkın bu iki işaret arasında herhangi bir şekilde herhangi bir sebeple bağlantı kurma, ilişkilendirme ihtimalidir. Buradaki “ihtimal” kelimesi özenle ve özellikle kullanılmış bir kelime olup, şekil, ses, anlam, genel görünüm, çağrışım ve bir seri içinde bulunma izlenimi bu kapsamda değerlendirilmektedir.
Hatta markalar arasında birçok noktada fark bulunduğu tespit edilse bile “umumi intiba” ikisinin karıştırılabileceği yönünde ise, iki işaret arasında karıştırma ihtimalinin bulunduğu kabul edilmelidir (Tekinalp, Ünal; Fikri Mülkiyet Hukuku, İstanbul 2012, s. 443).
Bir başka anlatımla, "iltibas tehlikesi" görsel, biçimsel, anlamsal, işitsel benzerlikler, çağrıştırma, bir bütün olarak uyandırdığı toplu kanaat, malın veya hizmetin hitap ettiği alıcı grubunun toplumsal düzeyi ve durumu, markayı taşıyan malın değeri ve alıcının bu malı almaya ayırdığı zaman, markanın esas unsurları ve tamamlayıcı unsurları, karşılaştırılan işaretler arasındaki benzerlik, telaffuz, anlam veya biçimden, işaretlerin toplu olarak bıraktığı izlenimden, seri içine girmekten veya başka bir çağrışımdan kaynaklanabilir. Yine halkın, karşılaştırılan işaretler arasında herhangi bir şekilde “bağlantı” kurabilmesi de benzerlik bulunduğunu kabul etmek için yeterli olmaktadır.
Bu açıklamalar ışığında somut olay incelendiğinde;
2017/102410 sayılı ''şekil'' ibareli dava konusu marka başvurusu, 13.11.2017 tarihinde yapılmış olup; itiraz aşamasında başvuru sahibi davalı, davacının itirazına dayanak gösterdiği markalara ilişkin kullanım ispatı talep edildiği; bu kapsamda davalının itirazına mesnet gösterdiği 2000 10838, 126813 ve 144025 sayılı markalarının, dava konusu marka başvurununun yapıldığı tarih itibariyle 5 yılı aşkın süredir tescilli olup; davalının, iltibas iddiasına dayanak gösterdiği işbu markaları, 21. Sınıftaki çekişme konusu mallarda kullandığına yönelik dosyaya sunulan delillerden; davacının itiraza mesnet markalarını 21. Sınıfta yer alan “YEMEK TAKIMLARI, FİNCANLAR, ÇATAL, KAŞIK, BIÇAK SETLERİ” üzerinde kullandığı ve bu kullanımın ispatlandığı; dolayısıyla kullanımı ispatı sunulan markalar, 21. Sınıf bakımından sadece kullanıldıkları mallarla sınırlı şekilde iltibas değerlendirmesine esas alınabileceği; davacı markalarının kapsadığı diğer sınıflarda kullanım ispatı istenmediğinden, bu sınıflar ise (11 ve 19. sınıflar) tümüyle benzerlik değerlendirmesine konu edilebileceği anlaşılmıştır.
Taraf markaları tescil kapsamları ve işaretsel yönden karşılaştırıldığında;

Davalı Markası Davacı Markası

şekil (11, 19, 21. sınıf)

Tarafların emtia gruplarına bakıldığında; davalı ... başvurusunun kapsadığı çekişme konusu “21. Sınıf: 21/05 Akvaryumlar. 21/06 Camdan, porselenden, seramikten, kilden süs ve dekorasyon eşyaları: heykeller, biblolar. 21/07 Fare kapanları, haşerat tuzakları, sinek ve haşeratı kovucu veya yok edici elektrikli cihazlar, sinek yakalayıcılar, sinek raketleri. 21/08 Parfüm bekleri (yandığında koku yayan bekler). 21/10 İşlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan).” ile davacının itiraza mesnet gösterdiği 2000 10838, 126813, 144025 sayılı markalarının kapsadığı malların benzer ve ilişkili olduğu görülmektedir. Şu hâlde, SMK 6/1 maddesi yönünden tescil engellerinde aranan şartlardan biri belirtili emtialar yönünden gerçekleşmiştir.
Davalının markasının incelenmesinde; davalı ... başvurusunun, açılmış istiridye içindeki inci şeklinden oluştuğu, anlaşılmaktadır.
Davacının markalarının incelenmesinde; PEARL+şekil, ... Porselen İNCİ Düz Tabak+şekil, İnci PORSELEN ibareli davacı markalarının anlamsal ve görsel kompozisyon bakımından inci şekli ve kelimesi etrafında teüretilmiş markalar olduğu, markalar esaslı unsur itibariyle istiridye içindeki inci şekli ile PEARL ibaresinden ve İNCİ kelimesinden oluştuğu, anlaşılmaktadır.
Markalar arasında iltibasa yol açacak derecede bir benzerlik olup olmadığının tespitinde her iki markaya konu işaretin, ayırt edici ve baskın unsurları dikkate alınarak bütünü itibariyle görsel, işitsel ve anlamsal olarak bıraktıkları izlenimin esas alınması gerekmektedir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 08.06.2016 gün ve E.2014/11-696, K.2016/778 sayılı kararı uyarınca iltibas değerlendirmesinin hakimlik mesleğinin gerektirdiği genel hukuki bilgi ile çözümlenmesinin mümkün olduğu hususu da gözönünde bulundurularak yapılan incelemede, taraf markalarındaki “istiridye içindeki inci şekli” yoğun benzerlik içerdiği gibi; davacının İNCİ kelime markası da, davalı markasındaki şekli tarif ve tasvir eden bir sözcük olarak, davalı markası ile benzerlik arz ettiği; davalı markasının, davacının istiridye içindeki inci biçimindeki marka kompozisyonu taklit edilerek tasarlandığı; davacı markasını oluşturan İNCİ kelimesini, görsel olarak temsil eden davalı markasının, akla davacı markasını getirdiği; davalı markasında yer alan “inci” görseli ile bu görseli tanımlayan İNCİ kelime markasının birbirini çağrıştırdığı; davalı markasında, davacı markalarından birinde yer alan aynı görsel kompozisyonun ve yine bir diğer davacı markasındaki İNCİ kelimesinin görsel temsilinin kullanılmasının markaları birbirine yaklaştırdığı, davalı markasının davacı markalarının yeni bir versiyonu olduğu izlenimi yarattığı; bu bağlamda markaların aynı/aynı tür veya benzer mal veya hizmetlerde kullanılmaları halinde işin uzmanı veya dikkatli kişilerden oluşmayan, makûl düzeyde bilgilendirilmiş, marka ve başvuru konusu işareti aynı anda görüp detaylarını karşılaştırma olanağı bulunmayan, daha önce görüp yararlandığı markanın aşağı yukarı net anısının tesirinde olan ortalama düzeydeki alıcı kitlesinin, yargılama konusu ürünler için ayırdığı satın alım ve yararlanım süresi içinde, davalının "şekil" markasını gördüğünde bunun davacının mesnet markalarından farklı bir marka olduğunu algılayamayabileceği, tescilli markaların bir uzantısı, yeni bir versiyonu, yeni bir serisi olarak algılanmasının ihtimal dahilinde olduğu, taraf markaları arasında iltibas bulunduğu; davacının İNCİ ibareli markasının, 21. sınıftaki ürünler bakımından tanınmış olduğunu iddiası ile ilgili olarak markanın ilgili tüketici kesimi nezdinde maruf ve bilinir hale geldiğinin dosyadaki delillerle ispatlanamadığı, davacı tarafından sunulan faturaların markanın eylemli kullanımını tevsik ettiği, bu belgelerin tek başına, söz konusu markasal kullanımın piyasadaki yoğunluğunu, yaygınlığını, reklam tanıtım faaliyetlerinin boyutunu, tüketicilerin marka hakkındaki bilgi ve algı düzeylerini tespite yeterli ve elverişli olmadığı; İNCİ ibareli davacı markasının ülkemizde tanınmış marka düzeyine eriştiği ddiasının ispatlanamadığı; yine dosyada davalının kötü niyetini gösterir herhangi bir belge bulunmadığından kötü niyet iddiasının da ispatlanamadığı anlaşılmış; davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilerek aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere:
1-Davanın kısmen kabulü ile,
TPMK YİDK'nın 2019-M-3875 sayılı kararının 21. Sınıfta yer alan " 21/05 akvaryumlar. 21/06 camdan, porselenden, seramikten, kilden süs ve dekorasyon eşyaları; heykeller, biblolar. 21/07 fare kapanları, haşerat tuzakları, sinek ve haşeratı kovucu veya yok edici elektrikli cihazlar, sinek yakalayıcılar, sinek raketleri. 21/08 parfüm bekleri (yandığında koku yayan bekler.) 21/10 işlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan.)" mal ve hizmet sınıfları yönünden iptaline,
Fazlaya dair talebin reddine,
Davalı adına tescilli 2017/102410 sayılı şekil markasının 21. Sınıfta yer alan " 21/05 akvaryumlar. 21/06 camdan, porselenden, seramikten, kilden süs ve dekorasyon eşyaları; heykeller, biblolar. 21/07 fare kapanları, haşerat tuzakları, sinek ve haşeratı kovucu veya yok edici elektrikli cihazlar, sinek yakalayıcılar, sinek raketleri. 21/08 parfüm bekleri (yandığında koku yayan bekler.) 21/10 işlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan.)" mal ve hizmet sınıfları yönünden iptaline,
Fazlaya dair talebin reddine,
2-Harçlar Yasasına göre hesaplanan 80,70-TL karar harcından peşin alınan 44,40-TL’nin mahsubu ile bakiye 36,30-TL’nin davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 15.000,00-TL maktu ücreti vekâletin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 15.000,00-TL maktu ücreti vekâletin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-Davacının yapmış olduğu ve aşağıda dökümü gösterilen 2.628,80-TL
yargılama giderinin takdiren 1.314,40-TL'sinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalılar tarafından yargılama gideri sarfedilmediğinden bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re'sen yatırana iadesine (HMK m.333),
Dair verilen karar, hazır olan taraf vekillerinin yüzüne karşı, tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup, usulen anlatıldı. 27/10/2022

Katip ... Hakim ...
¸ ¸
MASRAF DÖKÜMÜ
İLK MASRAF : 95,20-TL
GİDER AVANSI :2.533,60-TL
TOPLAM :2.628,80-TL